1. Wprowadzenie Księgi wieczyste są publicznym, jawnym, sądowym rejestrem stanu prawnego nieruchomości. Jak stanowi art. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece księgi wieczyste prowadzi się w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Ustalenie stanu prawnego nieruchomości dokonuje się poprzez dokonanie wpisów praw na danej nieruchomości w odpowiednim dziale księgi wieczystej Szczególnie istotne znaczenie ksiąg wieczystych związane jest z zastrzeżonymi dla niektórych praw tzw. wpisami konstytucyjnymi (prawotwórczymi). Bez dokonania odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej określone prawo nie powstanie. Fakt, iż wpis ma charakter prawotwórczy musi wyrażenie wynikać z treści przepisu rangi ustawowej. Tak jest przykładowo z powstaniem odrębnej własności lokalu (art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali), powstaniem i przeniesieniem własności prawa użytkowania wieczystego (art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami) czy też hipoteki (art. 67 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Księgi wieczyste prowadzi się dla konkretnej nieruchomości. Bez znaczenia są zmiany własnościowe – księgę prowadzi się nadal pomimo przeniesienia prawa własności lub innego prawa dla którego prowadzi się księgę wieczystą (np. spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego) na inny podmiot. W księgach wieczystych ujawnia się następujące prawa: prawo własności, prawo użytkowania wieczystego, użytkowanie, służebności, hipotekę, spółdzielcze prawa do lokalu. Co do nieruchomości, księgi prowadzi się dla wszystkich ich rodzajów. W przypadku nieruchomości budynkowych, prawo to ujawnia się w księdze wieczystej nieruchomości gruntowej. W przypadku nieruchomości lokalowej, prowadzi się dla niej odrębna księgę. Wskazane powyżej prawa, są prawami rzeczowymi. Jednakże, zgodnie z art. 16, w przypadkach przewidzianych w przepisach mogą być ujawnione prawa osobiste i roszczenia. W szczególności mogą być ujawniane: prawo najmu lub dzierżawy, prawo odkupu lub pierwokupu, prawo dożywocia, roszczenie o przeniesienie własności nieruchomości lub użytkowania wieczystego albo o ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego; dotyczy to także roszczeń przyszłych i warunkowych, roszczenie wynikające z określenia zarządu lub sposobu korzystania z nieruchomości przez współwłaścicieli lub wieczystych użytkowników, roszczenie współwłaścicieli wyłączające uprawnienie do zniesienia współwłasności, wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczone hipoteką oraz informacje, że zostały one wpisane do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, o którym mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz. U. z 2003 Nr 99, poz. 919 ze zm.), prawo korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku, o którym mowa w ustawie z dnia 13 lipca 2000 r. o ochronie nabywców prawa korzystania z budynku lub pomieszczenia mieszkalnego w oznaczonym czasie w każdym roku oraz o zmianie ustaw Kodeks cywilny, Kodeks wykroczeń i ustawy o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. Nr 74, poz. 855 z późn. zm.). Przez ujawnienie w księdze wieczystej prawo osobiste lub roszczenie uzyskuje skuteczność względem praw nabytych przez czynność prawną po jego ujawnieniu, z wyjątkiem służebności drogi koniecznej albo służebności ustanowionej w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia. 2. Jawność ksiąg wieczystych Podstawową zasad, zabezpieczającą funkcję ksiąg wieczystych, jest ich jawność. Jawność oznacza, iż każdy ma prawo zapoznać się z treścią księgi wieczystej. Z tej zasady wynika, iż nie można zasłaniać się nieznajomością wpisów w księdze wieczystej ani wniosków, o których uczyniono w niej wzmiankę (art. 2). Ustawodawca zakłada, iż z tego, że każdy ma wgląd do treści księgi, nikt, kto zaniedbał sprawdzenia treści księgi przed dokonaniem czynności związanej z prawem ujawnionym w niej, nie może się zasłaniać nieznajomością jej treści. Przy każdej księdze wieczystej prowadzi się (art. 28) akta księgi wieczystej. Do akt tych składa się dokumenty i pisma dotyczące nieruchomości. Księgę wieczystą przechowuje się w teczce akt tej księgi. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 r. w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów (Dz. U. Nr 102, poz. 1122, ze zm.) określa w § 16, iż księgi wieczyste udostępniane są do wglądu tylko w obecności pracownika wyznaczonego przez prezesa sądu rejonowego lub przewodniczącego wydziału tego sądu. 3. Wpisy Wszelkie dokonywane zapisy w księgach wieczystych następują na podstawie odpowiednich wpisów. Wpis w księdze wieczystej jest orzeczeniem sądowym. Wpisem jest również wykreślenie. Wykreślenie wpisu polega na podkreśleniu czerwoną linią wpisu podlegającego wykreśleniu. Niedopuszczalne jest usuwanie lub zamazywanie tekstu w księdze wieczystej. Omyłki w treści wpisu, stwierdzone przed jego podpisaniem, prostuje się przez przekreślenie czarną linią błędnego tekstu lub przez przekreślenie i wpisanie pomiędzy liniami właściwego tekstu w miejsce przekreślonego. W razie uchylenia zaskarżonego wpisu sąd prowadzący księgę wieczystą wykonuje orzeczenie sądu odwoławczego przez podkreślenie czerwoną linią tego wpisu. W razie zmiany zaskarżonego wpisu sąd ujawnia także treść zmienionego wpisu zgodnie z orzeczeniem sądu odwoławczego. Gdy uchylony lub zmieniony wpis lub jego część jest wykreśleniem - czerwoną linię podkreśla się zieloną linią. Wpis może być dokonany na podstawie dokumentu z podpisem notarialnie poświadczonym, jeżeli przepisy szczególne nie przewidują innej formy dokumentu. Wpis potrzebny do usunięcia niezgodności między treścią księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym może nastąpić, gdy niezgodność będzie wykazana orzeczeniem sądu lub innymi odpowiednimi dokumentami. Do wpisu ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości wystarcza dokument obejmujący oświadczenie właściciela o ustanowieniu tego prawa. Do wpisu prawa osobistego lub roszczenia wystarcza dokument obejmujący oświadczenie woli właściciela o ustanowieniu tego prawa albo obejmujący zgodę na wpis roszczenia. Również przepis ten – odpowiednio – odnosi się do wpisu przeniesienia hipoteki i ustępstwa pierwszeństwa. Jednakże gdy ustępstwem pierwszeństwa mają być dotknięte prawa innej jeszcze osoby, potrzebny jest także dokument obejmujący zgodę tej osoby. Zgoda na dokonanie wpisu nie może być uzależniona od warunku lub terminu. Wpis może nastąpić, gdy osoba, której prawo ma być wpisem dotknięte, jest lub zostaje jednocześnie wpisana do księgi wieczystej jako uprawniona. Jednakże do ujawnienia właściciela wystarcza, aby następstwo prawne po osobie wpisanej jako właściciel zostało wykazane odpowiednimi dokumentami. Wpis powinien zawierać następujące elementy: numer i datę wniosku oraz godzinę i minutę jego wpływu, treść, dane o podstawie wpisu (rodzaj, data i numer lub sygnatura dokumentu, przedmiot sprawy oraz nazwa i siedziba organu, który wydał ten dokument, lub imię i nazwisko notariusza oraz siedziba kancelarii notarialnej), numer karty akt, pod którym został w aktach umieszczony dokument, a w wypadku gdy dokument znajduje się w aktach innej księgi wieczystej - numer tej księgi i kartę akt, datę dokonania wpisu, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe sędziego lub referendarza sądowego oraz jego czytelny podpis. Nie stanowi przeszkody do wpisu okoliczność, że po złożeniu wniosku wnioskodawca bądź inny uczestnik postępowania zmarł lub został pozbawiony albo ograniczony w możliwości rozporządzania prawem albo w zdolności do czynności prawnych. Wpisy konstytutywne Wpisy konstytutywne (prawotwórcze) są raczej wyjątkiem w praktyce wieczystoksięgowej. Ustawodawca zastrzegł wpisy konstytutywne dla: powstaniem odrębnej własności lokalu, powstaniem i przeniesieniem własności prawa użytkowania wieczystego, powstania hipoteki, przeniesienia ograniczonego prawa rzeczowego ujawnionego w księdze wieczystej (art. 2451 zrzeczenia się ograniczonego prawa rzeczowego ujawnionego w księdze wieczystej (art. 246 § 2 zmiany treści ograniczonego prawa rzeczowego ujawnionego w księdze wieczystej (art. 248 § 1 zmiany pierwszeństwa ograniczonych praw rzeczowych ujawnionych w księdze wieczystej (art. 250 § 2 Tak więc, dla wywołania skutków czynności prawnej, o których mowa powyżej, niezbędne jest dokonanie odpowiedniego wpisu w księdze wieczystej. Bez dokonana wpisu czynność nie wywołuje zawartych w niej skutków prawnych, które objęte są wymogiem wpisu konstytutywnego. Wpisy deklaratoryjne Generalnie, obrót prawami rzeczowymi może odbywać się bez konieczności wpisu w księdze wieczystej. Wpis zmiany ma charakter tylko porządkowy, informacyjny i nie ma znaczenia dla skuteczności dokonanej czynności prawnej. Można wskazać, iż do zbycia nieruchomości wystarczającym jest zawarcie samej umowy w formie aktu notarialnego (art. 158 Nabywca stanie się właścicielem w momencie zawarcia umowy. Również zbycie prawa odrębnej własności lokalu (nieruchomości lokalowej) następuje mocą samej umowy. Tylko dla ustanowienia tego prawa ustawodawca wymaga wpisu. Dalsze czynności rozporządzające tym prawem można skutecznie dokonywać bez wpisu. Z drugiej jednak strony, art. 35 ustawy wymaga, aby właściciel nieruchomości niezwłocznie złożył wniosek o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej. Koresponduje z tym art. 92 § 4 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, w którym ustanowiono zasadę, iż jeżeli akt notarialny w swej treści zawiera przeniesienie, zmianę lub zrzeczenie się prawa ujawnionego w księdze wieczystej albo ustanowienie prawa podlegającego ujawnieniu w księdze wieczystej, bądź obejmuje czynność przenoszącą własność nieruchomości, chociażby dla tej nieruchomości nie była prowadzona księga wieczysta, notariusz sporządzający akt notarialny jest obowiązany zamieścić w tym akcie wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej, zawierający wszystkie dane wymagane przepisami Kodeksu postępowania cywilnego. Notariusz jest obowiązany przesłać z urzędu sądowi właściwemu do prowadzenia ksiąg wieczystych wypis aktu notarialnego zawierający wniosek o wpis do księgi wieczystej wraz z dokumentami stanowiącymi podstawę wpisu, w terminie trzech dni od sporządzenia aktu. Co więcej, sądy, organy administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego zawiadamiają (art. 36) sąd właściwy do prowadzenia księgi wieczystej o każdej zmianie właściciela nieruchomości, dla której założona jest księga wieczysta. W razie otrzymania zawiadomienia sąd z urzędu dokonuje wpisu ostrzeżenia, że stan prawny nieruchomości ujawniony w księdze wieczystej stał się niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Zawiadomienie o wpisie ostrzeżenia zawiera pouczenie o obowiązku złożenia wniosku o ujawnienie prawa własności w terminie miesiąca od daty doręczenia zawiadomienia. Tak będzie np. w przypadku stwierdzenia nabycia spadku, po osobie będącej właścicielem nieruchomości. Sąd w takim wypadku powiadomi sąd wieczystoksięgowy. W stosunku do pozostałych praw (użytkowanie, służebność, spółdzielcze prawa do lokalu) ich ujawnienie w księdze wieczystej jest zależne wyłącznie od woli właściciela (fakultatywność wpisu). Wpis jest tu także tylko deklaratoryjny. Moc wsteczna wpisu. Zgodnie z art. 29 wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od chwili złożenia wniosku o dokonanie wpisu, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu - od chwili wszczęcia tego postępowania. Zasada mocy wstecznej wpisu oznacza tylko to, że skutki prawne prawa powstałego w dacie wpisu cofają się do dnia złożenia wniosku o dokonanie wpisu, jak to się dzieje np. przy określaniu pierwszeństwa praw rzeczowych ograniczonych. Natomiast zasada ta nie określa daty powstania prawa, gdyż została ona określona w przepisach prawa materialnego datą dokonania wpisu, i to wpisu nieprawomocnego. 4. Domniemanie zgodności wpisu z rzeczywistym stanem prawnym Domniemywa się (art. 3), że prawo jawne z księgi wieczystej (czyli prawo wpisane) jest wpisane zgodnie z rzeczywistym stanem prawnym. Domniemywa się, że prawo wykreślone nie istnieje. Przeciwko domniemaniu prawa wynikającemu z wpisu w księdze wieczystej nie można powoływać się na domniemanie prawa wynikające z posiadania. Powyższe domniemania (istnienia prawa lub jego nieistnienia) są domniemaniami wzruszalnymi. Można je obalić w każdym postępowaniu (np. windykacyjnym, rozgraniczeniowym, o zasiedzenie, o dział spadku, zniesienie współwłasności), jednakże obalenie to wywołuje skutki tylko i wyłącznie na gruncie tego postępowania. Dla celów wieczystoksięgowych obalenie domniemań następuje w specjalnym trybie - uzgodnienie treści księgi wieczystej. Należy podkreślić, iż wskazane domniemania dotyczą tylko stanu prawnego i nie dotyczą oznaczenia nieruchomości w dziale I księgi, które obejmuje informacje natury faktycznej położenie nieruchomości gruntowej, sposób korzystania, obszar. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym (art. 5) treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych). Tak więc rękojmia chroni nabycie na podstawie odpłatnej czynności prawnej. Rękojmia nie chroni natomiast nabycia w drodze dziedziczenia, zasiedzenia, egzekucji, wpisu hipoteki przymusowej. Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze. W złej wierze jest ten, kto wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym, albo ten, kto z łatwością mógł się o tym dowiedzieć. Jeżeli do dokonania rozporządzenia potrzebny jest wpis w księdze wieczystej, chwila złożenia wniosku o wpis jest rozstrzygająca dla oceny dobrej lub złej wiary nabywcy. Jednakże gdy rozporządzenie dochodzi do skutku dopiero po dokonaniu wpisu, rozstrzyga dzień, w którym rozporządzenie doszło do skutku. Jednakże (art. 7) rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie działa przeciwko: prawom obciążającym nieruchomość z mocy ustawy, niezależnie od wpisu, prawu dożywocia, służebnościom ustanowionym na podstawie decyzji właściwego organu administracji państwowej, służebnościom drogi koniecznej albo ustanowionym w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia. Rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych wyłącza wzmianka o wniosku, o skardze na orzeczenie referendarza sądowego, o apelacji lub kasacji oraz ostrzeżenie dotyczące niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości. Dzięki rękojmi, osoba działająca w zaufaniu do treści księgi wieczystej, nabywa prawo choćby ono nie istniało lub przysługiwało innej osobie. Przykładowo, nabywca spółdzielczego własnościowego prawa, dla którego założono księgę wieczystą, nie dokonał wpisania swego prawa, a zbywca dokonał kolejnej sprzedaży na rzecz innej osoby. Jeżeli ta inna osoba złoży wniosek o wpis swego prawa, wpis spowoduje, iż osoba ta nabędzie skutecznie to prawo, oczywiście jeżeli nie zachodzą przesłanki wyłączające rękojmię wiary ksiąg wieczystych. Nabycie prawa w zaufaniu do treści księgi wieczystej umożliwia nabycie prawa również w szerszym zakresie, np. bez obciążeń nieruchomości nieujawnionych w księdze. W takim wypadku roszczenia osób trzecich wygasną. Rękojmia nie działa na niekorzyść nabywcy. Obciążenia wygasłe, a nie wykreślone nie obciążają go. Również spełnienie świadczenia na rzecz osoby uprawnionej wg. treści księgi wieczystej objęte jest rękojmią. Zapłata długu wobec osoby, która była wpisana jako wierzyciel spowoduje jego wygaśnięcie, choćby ta osoba nie była w rzeczywistości wierzycielem. 5. Uzgodnienie treści księgi wieczystej Zgodnie z art. 10 w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności. Tylko w tym trybie możliwe jest obalenie domniemania wynikającego z treści księgi, dla potrzeb postępowania wieczystoksięgowego. Roszczenie o usunięcie niezgodności może być ujawnione przez ostrzeżenie. Podstawą wpisu ostrzeżenia jest nieprawomocne orzeczenie sądu albo zarządzenie tymczasowe sądu. Do wydania zarządzenia tymczasowego nie jest wymagane uprawdopodobnienie, że roszczenie jest zagrożone. Uzgodnienie następuje w drodze wytoczenia odpowiedniego powództwa (postępowanie procesowe). Sprawy te należą do właściwości sądów rejonowych (art. 17 pkt 4 niezależnie od wartości nieruchomości (wartości przedmiotu sporu). W sprawach tych przysługuje również kasacja, niezależnie od wartości nieruchomości. Powodem w takiej sprawie jest osoba, która twierdzi, iż przysługuje jej określone prawo, natomiast pozwanym jest osoba na rzecz, której wpisano prawo objęte sporem. W przypadku współwłasności, pozwanymi muszą być wszyscy właściciele prawa. Jak stanowi art. 62613 sąd z urzędu dokona wpisu ostrzeżenia, jeżeli dostrzeże niezgodność stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. W razie stwierdzenia, że dla tej samej nieruchomości albo dla tego samego ograniczonego prawa rzeczowego prowadzi się dwie lub więcej ksiąg wieczystych, ujawniających odmienny stan prawny, wpisu ostrzeżenia dokonuje się we wszystkich księgach wieczystych założonych dla tej nieruchomości. Natomiast sprostowania usterek wpisu, które nie mogą wywołać niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, dokonuje się z urzędu. 6. Odpisy W myśl art. 362 odpisy ksiąg wieczystych według ostatniego stanu wpisów wydaje się na żądanie osób zainteresowanych lub na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego. Odpisy ksiąg wieczystych obejmujące wpisy wykreślone wydaje się tylko na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego, a w wypadkach uzasadnionych - również na żądanie osoby, której wykreślony wpis dotyczył. Odpisy dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych wydaje się na żądanie osób zainteresowanych lub na żądanie sądu, prokuratora, notariusza, organu administracji rządowej oraz jednostki samorządu terytorialnego. Nie wydaje się dokumentów znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych, jeżeli dokumenty te stanowią podstawę wpisu. Dla prowadzenia ksiąg wieczystych w systemie informatycznym Minister Sprawiedliwości tworzy i utrzymuje centralną bazę danych ksiąg wieczystych, stanowiącą ogólnokrajowy zbiór ksiąg wieczystych prowadzonych w tym systemie. Sądy rejonowe, które zakładają i prowadzą księgi wieczyste w systemie informatycznym, dokonują czynności związanych z prowadzeniem ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg wieczystych. Wprowadzając system informatyczny Minister Sprawiedliwości utworzył, w drodze rozporządzenia, Centralną Informację Ksiąg Wieczystych, zwaną dalej „Centralną Informacją”, z ekspozyturami przy wydziałach sądów rejonowych prowadzących księgi wieczyste w systemie informatycznym. W Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych (Dz. U. Nr 162, poz. 1571) zawarte są zasady funkcjonowania Centralnej Informacji, jej strukturę organizacyjną oraz tryb i rodzaje dokumentów przez nią wydawanych. Centralna Informacja wydaje na wniosek odpisy ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie informatycznym oraz zaświadczenia o zamknięciu księgi wieczystej. Odpisy i zaświadczenia wydawane przez Centralną Informację, mają moc dokumentów wydawanych przez sąd. Minister Sprawiedliwości określił w Rozporządzeniu z dnia z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie wzoru wniosku o wydanie dokumentów przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych Dz. U. Nr 162, poz. 1572), wzór wniosku o wydanie dokumentów. Przepisów o ograniczeniu wydawania odpisów nie stosuje się do wydawania odpisów ksiąg wieczystych prowadzonych w systemie informatycznym. (...) Szymon Jackowski
Zmiana wpisu wierzyciela bez zgody dłużnika hipotecznego. Sąd Najwyższy uznał, że w stanie prawnym obowiązującym przed 7.3.2019 r. ujawnienie w księdze wieczystej przeniesienia hipoteki w związku ze zbyciem wierzytelności bankowej wymagało zgody właściciela nieruchomości jedynie wówczas, gdy przewidziano ją w oświadczeniu o
Jeśli odziedziczyliśmy nieruchomość musimy zadbać o wpis do księgi wieczystej. Dlaczego? I jak to zrobić? Przeczytaj! W poprzednich artykułach pisałem o ogólnych zasadach dziedziczenia oraz o tym, jak uzyskać poświadczenie dziedziczenia. Oprócz tego, trzeba jeszcze pamiętać o wpisie do księgi wieczystej. Ujawnienie prawa własności w księdze wieczystej to Twój obowiązek Tak, to prawda. Zgodnie bowiem z art. 35 ustawy o księgach wieczystych i hipotece: każdy obywatel, który nabył nieruchomość bądź odziedziczył nieruchomość w spadku, ma obowiązek ujawnienia swego prawa w księdze wieczystej Dlaczego jest to takie ważne? Księgi wieczyste są prowadzone w celu ustalenia stanu prawnego nieruchomości. Z ich treści powinniśmy się dowiedzieć, kto jest właścicielem nieruchomości, jaka jest jej powierzchnia, gdzie dokładnie się znajduje, czy jest ona obciążona kredytem hipotecznym itd. Księgi wieczyste są jawne. Żeby sprawdzić ich aktualną treść wystarczy wejść na stronę, prowadzoną przez Ministerstwo Sprawiedliwości i wpisać jej numer. Zakłada się, że to co jest wpisane w księgę wieczystą jest zgodne ze stanem faktycznym. Ta zasada nazywa się rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych. Dlatego istotne jest, żebyśmy – dziedzicząc nieruchomość – ujawnili fakt, że zmienił się właściciel tejże nieruchomości. To gwarantuje wiarygodność całego systemu ksiąg wieczystych i bezpieczeństwo w obrocie nieruchomościami. Jest to też w naszym interesie. Może się bowiem zdarzyć tak, że na skutek braku danych o aktualnych właścicielu nieruchomości ktoś poniósł z tego powodu szkodę. W takiej sytuacji to właściciel ponosi odpowiedzialność za tę szkodę. Jak złożyć wniosek o dokonanie wpisu w księdze wieczystej? W celu ujawnienia w księdze wieczystej prawa własności będącego wynikiem dziedziczenia należy złożyć wniosek w Sądzie Rejonowym. Znajdziemy go na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Jest to Wniosek o wpis w księdze wieczystej (KW-WPIS). W rubryce Oznaczenie Sądu i Wydziału, do którego składany jest wniosek wpisujemy sąd właściwy dla miejsca położenia nieruchomości, którą odziedziczyliśmy, a poniżej w pkt 3 numer jej księgi wieczystej. Następnie interesuje nas strona 2 wniosku, gdzie stawiamy x przy Wpis właściciela (współwłaściciela), użytkownika wieczystego (współużytkownika wieczystego), uprawnionego (współuprawnionego) oraz wypełniamy treść żądania, zgodnie z instrukcjami wpisując jako rodzaj przysługującego prawa: prawo własności. Potem wypełniamy dane wnioskodawcy (czyli nas) i uczestników postępowania oraz składamy podpis na samym końcu. Co należy dołączyć do wniosku? Przede wszystkim dokument stanowiący podstawę wpisu czyli prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. A także dowód wniesienia opłaty w formie opłaty skarbowej. Wynosi ona 150 zł. To tyle. Sąd zawiadomi o dokonanym wpisie zarówno nas jako wnioskodawców, jak i wszystkie osoby (uczestników), których prawa zostały ujawnione w księdze wieczystej. O czym jeszcze należy wiedzieć? Spadkobierca nieruchomości staje się automatycznie podatnikiem podatku od nieruchomości. Ale o tym w kolejnym wpisie 🙂 Podobał Ci się ten artykuł? Uważasz, że jest wartościowy i komuś jeszcze może się przydać? Udostępnij go proszę
Opłaty: Wysokość opłat za wnioski o wpis w księdze wieczystej określone są w Rozdziale 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.10.90.594). Opłata stała w kwocie 200 złotych pobierana jest od wniosku o wpis w księdze wieczystej własności, użytkowania wieczystego lub ograniczonego prawa
Chciałabym dodać współwłaścicieli w księdze wieczystej. W postanowieniu sądu (sprawa spadkowa) widnieje moje panieńskie nazwisko. Czy mogę złożyć wniosek z panieńskim nazwiskiem? Czy sąd może nałożyć karę za zwłokę z zaktualizowaniem wpisów w KW? Władze publiczne w Polsce (także za poprzedniego ustroju) liberalnie podchodziły do ujawniania stanu prawnego w księgach wieczystych, zwłaszcza w przypadku nieruchomości prywatnych. Kiedyś względy ideologiczne (akcentowanie własności państwowej, a także spółdzielczej) skutkowało podejściem: „niech właściciele prywatni martwią się o siebie”. Teraz podobne podejście może być podyktowane ideologią liberalną (a zwłaszcza liberalistyczną). Ważność wpisów w KW Artykuł 35 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece stanowi: „1. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej. 2. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu”. Ponadto zagadnienie odpowiedzialności odszkodowawczej w tejże ustawie wiązane jest (w artykułach: 89 oraz 93) z hipoteką. Jak widać, ustawodawca ustanowił obowiązek niezwłocznego (czyli bez zbędnej zwłoki) zgłaszania zmian stanu prawnego (dosłownie co do prawa własności), ale nie jest z tym związany rygor sankcji wykroczeniowych lub podobnych (np. grzywien „dyscyplinujących” adresatów prawa). Sądy nie nakładają „kar” (zwłaszcza rozumianych jako sankcja za wykroczenie, a zwłaszcza za przestępstwo) w przypadku niezłożenia wniosku do „ksiąg wieczystych” albo w przypadku opieszałości dotyczącej złożenia wniosku. Rzeczownik „kara” może być (i bywa w praktyce) różnie rozumiany. Niekiedy coś nie jest karą w rozumieniu przepisów prawa, ale może być dolegliwością na tyle dokuczliwą, że jest odbierane jako kara. Przykładem może być orzeczenie przez sąd obowiązku wypłacenia odszkodowania – w taki przypadku sąd (najczęściej w postępowaniu cywilnym) w orzeczeniu konkretyzuje i indywidualizuje obowiązek odszkodowawczy. Konkretyzacja i indywidualizacja obowiązku odszkodowawczego – w sytuacji sporu prawnego – bardzo często ma miejsce w orzeczeniu sądu cywilnego. Sądy sprawy cywilne rozpatrują według Kodeksu postępowania cywilnego (skrótowo: Według przepisów Kodeksu cywilnego (skrótowo: są trzy podstawowe rodzaje odpowiedzialności odszkodowawczej: na podstawie umowy ubezpieczenia (art. 805 i następne z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 i następne – chodzić może o różnego rodzaju zobowiązania (nie tylko o umowę ubezpieczenia); z powodu odpowiedzialności za tak zwane delikty cywilne (art. 415 i następne czyli za czyny niedozwolone prawa cywilnego (jedno zachowanie może być niedozwolone zarówno w prawie cywilnym, jak i w innej dziedzinie prawa, np. pobicie człowieka lub kradzież). Aktualizacja danych w KW Nie tylko jako prawnik odradzam posługiwania się (zwłaszcza w sytuacjach oficjalnych) nieaktualnymi danymi osobowymi. W przedstawionym przez Panią kontekście sytuacyjnym zapewne udałoby się wyjaśnić, dlaczego Pani wskazała (i zapewne zamieściła także w podpisie) błędne (z aktualnej perspektywy) dane osobowe. Jednakże sama „perspektywa” tłumaczenia się przed organami ścigania mogłaby wiązać się z nieprzyjemnościami – jeszcze większy problem mógłby wiązać się z przedstawieniem zarzutów, a zwłaszcza ze skierowaniem aktu oskarżenia do sądu. O ile poprawnie zrozumiałem Pani słowa, takie ryzykowne zachowanie nie miało dotychczas miejsca. Jednak, chociażby na wszelki wypadek, proponuję zapoznać się z przepisami Kodeksu karnego, a szczególnie z jego artykułem 270 i następnymi (czyli z rozdziału zatytułowanego Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów). Mogę opierać się na przedstawionych przez Panią informacjach o sytuacji, więc biorę pod uwagę dwie przyczyny rozbieżności w zakresie brzmienia Pani nazwiska w odnośnym orzeczeniu sądowym z rzeczywistością. Chodzi o dwie hipotezy – proszę je zweryfikować. Postępowanie sądowe i nazwisko panieńskie Być może postępowanie sądowe w „sprawie spadkowej” zostało wszczęte „za czasów” Pani poprzedniego nazwiska lub sądowi przedstawiono jakiś dokument (np. odpis Pani aktu urodzenia ze „starym nazwiskiem”). Jeżeli nazwisko (na aktualne) zostało zmienione w czasie trwania tamtego postępowania, to prawdopodobnie – nawet bez tak zwanej niczyjej winy – doszło do sytuacji, w której potrzeba (byłoby) zawnioskować do sądu o sprostowanie orzeczenia (np. w zakresie omyłki pisarskiej). Proszę szczególną uwagę zwrócić na brzmienie artykułu 350 „§ 1. Sąd może z urzędu sprostować w wyroku niedokładności, błędy pisarskie albo rachunkowe lub inne oczywiste omyłki. § 2. Sprostowanie sąd może postanowić na posiedzeniu niejawnym; o sprostowaniu umieszcza się wzmiankę na oryginale wyroku, a na żądanie stron także na udzielonych im wypisach. Dalsze odpisy i wypisy powinny być zredagowane w brzmieniu uwzględniającym postanowienie o sprostowaniu. § 3. Jeżeli sprawa toczy się przed sądem drugiej instancji, sąd ten może z urzędu sprostować wyrok pierwszej instancji”. Zmiana nazwiska a KW Mogło też dojść do przedstawionego przez Panią stanu rzeczy po wydaniu (a może nawet po uprawomocnieniu się) postanowienia w „sprawie spadkowej” – czy to dotyczącej stwierdzenia praw do spadku, czy to z zakresu działu spadku. Być może w takim przypadku „sąd ksiąg wieczystych” dokonałby wpisu, gdyby do wniosku załączone zostało (poza odpisem prawomocnego orzeczenia w „sprawie spadkowej”) zaświadczenie z urzędu stanu cywilnego – przyczyniające się do jednoznacznego ustalenia, że to właśnie (między innymi) Pani dotyczy postanowienie sądu „w sprawie spadkowej”. Szczególnie w drugim przypadku proponowałbym omówić spokojnie (np. na dyżurze przewodniczącego wydziału ksiąg wieczystych) sytuację oraz sposoby wykazania, że „Pani to Pani”. Taka rozmowa mogłaby się przydać również w przypadku wariantu pierwszego – niekiedy uzyskanie zaświadczenia z USC (zwłaszcza sprawnie działającego) bywa prostsze od sprostowania orzeczenia (szczególnie w sprawie, której akta mogły już trafić do archiwum sądowego). Trzecie (w jakimś sensie alternatywne) rozwiązanie – tylko wtedy, jeśli nie było dotychczas działu spadku – mogłoby polegać na przeprowadzeniu działu spadku (umownie lub sądownie) przed skierowaniem wniosku do „ksiąg wieczystych”. W takim przypadku wykazanie, że „Pani to Pani”, miałoby miejsce w kancelarii notarialnej lub w sądzie (rozpatrującym wniosek o dział spadku), zaś do „ksiąg wieczystych” prawdopodobnie trafiłyby dokumenty z poprawnymi i aktualnymi danymi osobowymi. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Wpis w księdze wieczystej. Art. 626 8. Wpis w księdze wieczystej. Dz.U.2023.0.1550 t.j. - Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego. § 1. Wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. § 2.
Zawiadomienie o wpisie ostrzeżenia zawiera pouczenie o obowiązku złożenia wniosku o ujawnienie prawa własności w terminie miesiąca od daty doręczenia zawiadomienia. 4. Sąd może wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 do 10.000 zł w celu spowodowania ujawnienia prawa własności.
Brzmienie art. 924 k.p.c. stanowiącego o trybie zajęcia nieruchomości, zgodnie z którym jednocześnie z wysłaniem dłużnikowi wezwania komornik przesyła do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej wniosek o dokonanie w księdze wieczystej wpisu o wszczęciu egzekucji lub o złożenie wniosku do zbioru dokumentów
. 3pkrfr2osp.pages.dev/8403pkrfr2osp.pages.dev/3913pkrfr2osp.pages.dev/5293pkrfr2osp.pages.dev/3923pkrfr2osp.pages.dev/3953pkrfr2osp.pages.dev/2443pkrfr2osp.pages.dev/2993pkrfr2osp.pages.dev/5303pkrfr2osp.pages.dev/6383pkrfr2osp.pages.dev/6943pkrfr2osp.pages.dev/3583pkrfr2osp.pages.dev/483pkrfr2osp.pages.dev/6023pkrfr2osp.pages.dev/4423pkrfr2osp.pages.dev/360
wniosek o ujawnienie prawa w księdze wieczystej
