Jednym z najważniejszych priorytetów, jakie postawił przed sobą w 2018 roku resort rolnictwa jest opracowanie projektu ustawy o gospodarstwie rolnym. Zgodnie z art. 23 Konstytucji RP z 1997 roku , podstawą ustroju rolnego państwa jest gospodarstwo rodzinne . Rolnictwo ekologiczne jest najkorzystniejsze dla gleb Produkuje zdrowe jedzenie, ale też podtrzymuje zdrowie gleb i okolicznych środowisk. Ekologiczni rolnicy stosują nawozy biologiczne oraz praktyki takie jak uprawa osłonowa i płodozmian, aby poprawić jakość gleby i stworzyć bogatą glebową materię organiczną. Zwiększając ilość materii organicznej w glebie, rolnicy ekologiczni zwiększają jej zdolność do wchłaniania wody, redukując wpływ możliwej suszy i powodzi. Pomaga to również w absorpcji i przechowywaniu węgla. Bogate składniki odżywcze wspomagają wzrost, odporność i zdrowie roślin uprawnych. Nawożenie w gospodarstwie ekologicznym odbywa się tylko poprzez organiczne systemy produkcyjne, czyli bez syntetycznych pestycydów i sztucznych nawozów. Ważne jest też szczegółowe śledzenie produktów od pola do punktu sprzedaży i tworzenie specjalnych stref buforowych, przeciw przypadkowym zanieczyszczeniom syntetycznymi chemikaliami z konwencjonalnych pól sąsiadów. Nawozy organiczne – rodzaje Są to nawozy w postaci materii organicznej lub robione z mieszanin substancji organicznych – zwierzęcych (odchody zwierzęce – obornik, gnojówka, guano), ludzkich (odchody ludzkie – gnojówka) i roślinnych (kompost, nawozy zielone, resztki pożniwne i plony uboczne jak słoma, liście buraczane itp.). Naturalne nawozy organiczne obejmują również odpady zwierzęce z przetwórstwa mięsnego, torf i biohumus oraz oczyszczone osady ściekowe (jeśli nadają się ekologicznie). Dla porównania, większość nawozów stosowanych w rolnictwie nieekologicznym czyli konwencjonalnym jest wytwarzana z minerałów (np. z fosforytu i wapna) lub produkowana przemysłowo (np. amoniak). Nawożenie w gospodarstwie ekologicznym – wytyczne dotyczące nawożenia organicznego Żyzność gleb jest funkcją ich właściwości biologicznych, fizycznych i chemicznych. Program uprawy ekologicznej powinien więc uwzględniać wszystkie te powiązane ze sobą czynniki, aby zoptymalizować i utrzymać produkcję roślinną na opłacalnym poziomie. Kontrolnie trzeba też przeprowadzać monitoring zawartości materii organicznej w glebie. Takie testy glebowe dają oszacowanie fizycznej i biologicznej jakości gleby, poziom chemicznych składników pokarmowych dostępnych dla roślin, a także określenie ilości i rodzaju zmian zachodzących w glebach. Na tej podstawie szacuje się jakość niezbędnego nawożenia w gospodarstwie ekologicznym. Nawożenie w gospodarstwie ekologicznym – krótka charakterystyka: • obornik – najpopularniejszy nawóz organiczny. Jego wartość zależy od gatunku wytwarzających go zwierząt, systemu ich utrzymania (np. rodzaj ściółki), żywienia i sposobu przechowywania, co powoduje straty węgla (C) i azotu (N). Zapobiega temu składowanie obornika w niskich, mocno ubitych długich pryzmach z ograniczonym dopływem tlenu i wysoką wilgotnością. Azot zatrzymuje też stosowanie substancji pomocniczych wiążących ten pierwiastek (np. drobno zmielone mączki skalne, dające też mikroelementy) • gnojówka – drugi w popularności naturalny nawóz ekologiczny, bogaty w łatwo rozpuszczalny azot (N) i potas (K). Przed użyciem gnojówka musi jednak „przeleżakować”, a potem zostać rozcieńczona i podlewana tylko w niewielkich dawkach (10–20 m3/ha). Aby nie ulatniał się amoniak z gnojówki, należy pokryć jej powierzchnię warstwą organiczną bogatą w węgiel (np. sieczka lub mączka słomiana) zmieszaną z mączką skalną • mocz – pochodne mocznika i sam mocznik zwierzęcy. Nawóz szkodliwy w nadmiarze. W rolnictwie ekologicznym szkodliwy jest jednak mocznik wytwarzany syntetycznie (kwas moczowy) • kompost – najlepsza forma organiczno-ekologicznego nawożenia gleb, bo najskuteczniej przywraca i utrzymuje ich równowagę biologiczną, zawiera bogactwo substancji organicznych, enzymów, minerałów i witamin. Jedyny nawóz, jaki można stosować bez obawy przedawkowania i w dowolnym terminie. Kompost wyrabia się z obornika z resztkami roślinnymi (np. łęty ziemniaków, resztki warzyw, chwasty bez nasion, przegniłe siano, zbędna słoma, wykaszane trawy, zwierzęce niedojady, odpadki kuchenne, trociny itp.) • nawozy zielone – wsiewki poplonowe lub międzyplony do przeorania, bardzo ważne w płodozmianie i w gospodarstwach, w których sam tylko obornik nie jest w stanie pokryć potrzeb nawozowych: np.: koniczyny, lucerna, łubin, seradela, rzepak i rzepik, żyto ozime, gryka, facelia, gorczyca, rzodkiew oleista, trawy itp. • oczyszczony osad ściekowy – tzw. biosolidy, rzadko dostępna forma nawożenia, z powodu postępującego zanieczyszczenia środowiska (przemysłowe, z gospodarstw ludzkich, resztki leków, hormonów, metali ciężkich i innych czynników). Bibliografia: 1. Guidelines for Organic Fertilization, 2. Nawożenie w gospodarstwach ekologicznych, PODR Szepietowo – Ekologia i Środowisko, ( r.) 3. Organic FAQs – Frequently Asked Questions, Organic Farming – Research Foundation, ( r.) 4. Organic fertilizer, ( r.) Redakcja Zainteresował Cię ten artykuł? Masz pytanie do autora? Napisz do nas tutaj
Wprowadzenie do tematu gnojowicy w rolnictwie ekologicznym. Gnojowica, często używana w rolnictwie ekologicznym, to cenny nawóz naturalny, który dostarcza roślinom istotnych składników odżywczych, takich jak azot, fosfor i potas. W przeciwieństwie do nawozów mineralnych, gnojowica jest łatwo dostępna, tania i przyjazna dla środowiska.
Gospodarstwem w Nakomiadach od dwóch lat zarządza Thibaut Detroz, z pochodzenia Belg, doskonale odnajdujący się w polskich realiach. Ma niełatwe zadanie, bo z jednej strony ekologia to większe możliwości, ale z drugiej strony większe ryzyko, szczególnie na areale 650 ha. 15 roślin w uprawie zmniejsza ryzyko upraw ekologicznych – Aby pogodzić możliwości ekologii z ryzykiem uprawiamy ok. 15 roślin. Są to zboża pszenica, żyto, owies, ale również orkisz, samopsza. Siejemy ekologiczny rzepak, który w tym roku również nas nie zawiódł. Mamy rośliny strączkowe bobik, łubin, soczewicę, groch. Siejemy grykę, facelię, próbowaliśmy uprawiać lniankę, len żółty, len brązowy, w tym roku na 2 ha testowaliśmy słonecznik. Mamy 5 ha dyni Hokkaido – wylicza Thibaut Detroz. Rozmówca podkreśla, że co roku na kilku hektarach próbują jakieś „nowe – stare” rośliny lub testują różne kombinacje roślin, mieszając poszczególne gatunki. Mieszają owies z soczewicą, próbowali mieszać łubin z soczewicą, groch z rzepakiem jarym, wykonują dużo prób, ale nie wszystko się sprawdza. Często problemem jest termin zbioru, jedna roślina dojrzewa, a druga jest jeszcze zielona. – Myślę, że posiadanie wielu roślin do uprawy to klucz, nie powinniśmy wracać na to samo pole z uprawą przez minimum 4 lata. Coraz częściej robią tak również rolnicy z gospodarstw konwencjonalnych, bo prawidłowe, książkowe zmianowanie w ostatnich latach bardzo podupadło, coraz więcej mamy uciążliwych i odpornych chwastów. To oczywiste, że jak mamy pszenicę po pszenicy to ryzyko chorób jest duże, zachwaszczenie mamy większe. Zmianowanie to podstawowa technika, która sprawdzała się kiedyś i sprawdza teraz – uśmiecha się rozmówca. Gospodarstwo w Nakomiadach dysponuje dobrymi glebami klasy IIIb, IVa i IVb o uregulowanym odczynie pH 6,0–6,5. Rozmówca podkreśla, że na najlepszych stanowiskach stawiają na zboża o wyższej wartości, głównie na pszenicę. Pszenice starają się siać po koniczynie lub bobiku, żeby zwiększyć szansę na uzyskanie lepszych plonów i lepszych parametrów. W zakończonym sezonie średni plon pszenicy ekologicznej wyniósł 3 t/ha, przy czym na najlepszych polach zbierano ponad 4,5 t/ha. Warto, czy nie warto stawiać na ekologię? Zobacz także – My jesteśmy zdania, że warto. Przyjmuje się, że za ekologię cena powinna być dwa razy wyższa niż za konwencjonalne uprawy, ale oczywiście czasem te różnice są mniejsze. Przy roślinach, które się trudniej uprawia są duże różnice i w plonie, i w cenie – podkreśla rozmówca. Gospodarstwo ekologiczne w Nakomiadach (pow. kętrzyński) dysponuje powierzchnią 650 ha. W strukturze zasiewów dominują zboża min. pszenica ozima 150 ha, orkisz 150 ha, rzepak 50 ha, samopsza ok. 30 ha, 5 ha dyni, 2 ha słonecznika, bobik, mieszanki owies z soczewicą, łubin z soczewicą, groch z rzepakiem jarym i inne mieszanki testowe. Siew rzepaku razem z gryką bobikiem i białą koniczyną – Rzepak często siejemy z gryką, bobikiem i białą koniczyną – wszystko razem. Gryka szybko wschodzi, jest najwyższa i najbardziej widoczna, ale pierwszy mróz i już jej nie ma. Zadaniem bobiku jest wychwycenie azotu, poza tym pomaga rzepakowi, ponieważ zagłusza chwasty. A biała koniczyna 1,5 kg/ha zostaje jeszcze po zbiorze rzepaku i da nam azot na następny rok, więc pełni rolę ekologicznego nawozu. Dobrze zacienia glebę, ma dobrze rozbudowany, ale płytki system korzeniowy, wytwarzający liczne płożące się pędy. Koniczyna biała zostawia nie tylko dobre stanowisko, ale również czyste pole. Siew takich mieszanek ma sens – rekomenduje kierownik gospodarstwa. W walce ze szkodnikami pomaga uprawa rzepaku z gryką, bo gryka rośnie szybko, jest wysoka, a rzepaku nie widać, więc dla potencjalnych szkodników takie pole wygląda jak pole gryki i nie są nim zainteresowanie. Później gryka wymarza i zostaje czyste pole z rzepakiem. Rozmówca zaznacza, że nie zawsze jest tak kolorowo i skutecznie. To zależy od presji szkodników. Thibaut Detroz zaznacza, że Francja nawet w uprawie konwencjonalnej w ramach walki ze szkodnikami sieje 2 proc. innej odmiany rzepaku, która kwitnie wcześniej. Jej zadaniem jest „wyłapanie szkodników” dzięki czemu główny rzepak kwitnący później ma spokój, nie jest atakowany. – My też tak robimy na naszych polach – uśmiecha się rozmówca. – W gospodarstwie pod Kętrzynem rzepak daje średnio ok. 1,5 t z hektara, ale cena nasion ekologicznych trzyma się na wysokim i wyrównanym poziomie. Ostatnio dochodziła do ok. 3500 zł/t i jest to rynek stabilny. W gospodarstwach ekologicznych najkorzystniej zaraz po likwidacji jednej uprawy zasiać następną roślinę, ponieważ w glebie mamy wtedy odpowiednią wilgotność. Poza tym po kilkunastu dniach roślina ma do wykorzystania składniki pokarmowe pochodzące z rozkładu poprzedniej uprawy. Warto wiedzieć, że od momentu wschodów do zakwitania roślina gromadzi składniki pokarmowe, a jak zakwitnie to zgromadzone składniki pokarmowe przekazuje dalej do produkcji nasion. Dlatego najlepszym momentem na przyoranie jest okres zakwitania. – Wchodząc w ekologię trzeba znać się na roślinach i ich możliwościach. Zawsze wszystko planujemy wcześniej, ale bywa, że tu coś nie wzeszło, tam coś wypadło i szybko trzeba zmieniać decyzje. Krótko mówiąc, ciągła improwizacja – wyznaje rozmówca. 15 sierpnia wysiano mieszankę 30 kg gryki, 50 kg bobiku, 3,5 kg rzepaku i 1,5 kg białej koniczyny Monitoring europejskich rynków Niestety, większość polskich ekologicznych upraw jedzie za granicę, bo w kraju ten rynek jest niewielki. Thibaut Detroz podkreśla, że ciężko trafić z tym na co będzie popyt w poszczególnych krajach i dlatego w Nakomidach uprawia się dużo różnych gatunków roślin. W poprzednich sezonach było sporo pszenżyta, jednak europejski rynek paszowy zweryfikował ich powierzchnię z powodu niewielkiej różnicy w cenie pszenżyta ekologicznego i tradycyjnego. – Szczegółowo analizujemy to co dzieje się na rynkach europejskich i na tej podstawie podejmujemy decyzje, co do zasiewu głównych zbóż. Np. w tamtym roku nie mieliśmy żyta, bo widzieliśmy, że wiele gospodarstw je siało. Znam rolników, którzy przechowują jeszcze większość żyta z ubiegłego roku, czekając na lepszą cenę – podsumowuje kierownik gospodarstwa. W gospodarstwie uprawiana jest samopsza. To zdaniem zarządcy super roślina, dobrze plonuje, nie ma problemów z chwastami, ale jest na nią bardzo mały rynek. Z tego powodu zbyt ryzykowna jest uprawa samopszy na dużym areale. Dynia Hokkaido kilka dni przed zbiorem. Całkowity areał jej uprawy w gospodarstwie to 5 ha Celowo opóźniamy siewy zbóż ozimych W rozpoczynającym się nowym sezonie w Nakomiadach najwięcej będzie pszenicy ozimej i orkiszu, po 150 ha każdej uprawy. – W zakończonym sezonie mieliśmy prawie 100 ha orkiszu, który plonował podobnie jak ekologiczna pszenica. Na najlepszym polu na poziomie 4,5 t/ha, a na najsłabszym dał ok. 2 t/ha – wylicza rozmówca. Jeżeli chodzi o terminy siewu zbóż ozimych to rozmówca wyznaje, że nie ma co się spieszyć i lepiej nieco opóźnić siew. Chyba że mamy naprawdę czyste pole i zakładamy, że z chwastami nie będzie większych problemów. – Jak sialiśmy pszenicę według zaleceń około 5 września, ciepłe dni i regularne opady sprawiły, że chwasty rosły jak szalone. A na innym polu mieliśmy pszenicę posianą pod koniec października i było idealnie, chwasty były spokojne, miały mniej sprzyjające warunki do wzrostu i rozwoju. Ale trzeba pamiętać o tym, że przez ostatnie trzy lata jesień była długa i ciepła, a zimy praktycznie nie było – przypomina zarządca. Żeby aż tak bardzo nie ryzykować, w Nakomiadach zaczynają siać zboża ozime od 15–20 września, ale część areału zostawiają na październik. Podczas wizyty w gospodarstwie pojechaliśmy na pole, na którym była w tym roku pszenica, a po żniwach 15 sierpnia wysiano mieszankę: 30 kg gryki, 50 kg bobiku, 3,5 kg rzepaku i 1,5 kg białej koniczyny. Rośliny stworzyły piękny, gęsty „dywan” w niespełna miesiąc od siewu. Po tym międzyplonie planowany jest siew zbóż. Naturalne techniki zdają egzamin Thibaut Detroz informuje, że pod koniec maja w zboża wsiewana jest koniczyna czerwona (7–8 kg/ha) zwykłym siewnikiem do saletry, która po żniwach pięknie rośnie. Jak jest koniczyna to jak mówi zarządca – jest też kilka kilogramów azotu. – Czasami orzemy koniczynę i siejemy np. w październiku kolejne zboże albo koniczyna zostaje do wiosny po czym siejemy owies. Decyzja zależy od sytuacji na rynku. Cały czas trzeba analizować popyt na surowce ekologiczne. Jak czegoś jest mniej, to z reguły można liczyć na wyższą cenę. Wiemy, że orkisz, samopsza, czy żyto nie są trudnymi uprawami, więc tu możemy liczyć na plon, mniejszy lub większy, ale na pewno coś będzie. Ale już soczewica, czy słonecznik to spore ryzyko, wiele zależy od pogody i innych czynników, na które nie mamy wpływu – mówi kierownik gospodarstwa. W uprawach ekologicznych jest możliwość stosowania obornika krowiego pochodzącego z gospodarstwa ekologicznego. Odwiedzane gospodarstwo potrzebowałoby duże ilości obornika, a jest to nierealne do pozyskania, poza tym nie zawsze jest na to czas. Rozmówca potwierdza, że czasem na wybrane pola stosują obornik, ale to jest 30–50 ha, czyli niewielki procent biorąc pod uwagę cały areał gospodarstwa. Oczywiście można stosować nawozy z certyfikatem ekologicznym, jednak kierownik gospodarstwa w Nakomiadach wyjaśnia, że nawozy takie są bardzo drogie i pochłaniają zyski z upraw. – Stosowanie nawozów ekologicznych np. we Francji, czy w Belgii ma sens, kiedy rośliny mają większą wartość dodaną, np. jak ziemniaki. Ale na owies, żyto czy grykę nie ma sensu stosować drogich nawozów ekologicznych – podsumowuje rozmówca. Samopsza przed czyszczeniem. W porównaniu z innymi zbożami jest bardziej delikatną rośliną – źdźbła są bardzo cienkie, a kłosy krótkie, długości niewiele ponad 5 cm Dr inż. Monika Kopaczel-RadziulewiczZdjęcia: Dr inż. Monika Kopaczel-Radziulewicz
Maszyny chronią rośliny. Niektóre maszyny rolnicze wykorzystywane w eko gospodarstwie służą ochronie roślin przed chwastami zastępując niejako zabronione w ekologicznym rolnictwie herbicydy. Są to maszyny przystosowane do usuwania chwastów. Obecnie na rynku maszyn rolniczych dominują w tym zakresie pielniki, obsypniki, brony
Środki i nawozy poprawiające właściwości gleby zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym,wykaz aktualny na r. Nawóz wapniowy węglanowy - Kopalnia Wapienia „Morawica” 26-026 Morawica k/Kielc (wapno nawozowe) BIO-ALGEEN S90 - Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „POLGER-KIDO” Krzysztof i Róża Kido (glony) morskie i produkty z glonów LABIMAR 10 S - Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „POLGER-KIDO”Krzysztof i Róża Kido (poprawia właściwości gleby zawiera glony i bor) Wapno nawozowe z magnezem - Górnicze Zakłady Dolomitowe Spółka Akcyjna, 42-470 Siewierz, ul. Bacholińska 11 (wapno nawozowe) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy - „Winna” Kieleckie Kopalnie Surowców Mineralnych Kielce (nawóz wapniowo-magnezowy) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy - „Laskowa” Kieleckie Kopalnie Surowców Mineralnych Kielce (nawóz wapniowo-magnezowy) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy - „Jaźwica” Kieleckie Kopalnie Surowców Mineralnych Kielce (nawóz wapniowo-magnezowy) Magnesia-Kainit® , K+S Polska sp. z Poznań (nawóz potasowo-magnezowy z sodem i siarką) Kizeryt pylisty ESTA® - K+S Polska sp. z Poznań (siarczan magnezowy pylist) Wapno kredowe pochodzenia naturalnego-kopalina - Kopalnia Kredy Jeziornej Rynowo, Drawsko Pomorskie (nawóz wapniowy) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy odmiana 05 - Kopalnia Jurkowice, Kopalnie Dolomitu Sandomierz (nawóz wapniowo-magnezowy) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy odmiana 05 - Kopalnia Piskrzyn, Kopalnie Dolomitu 27-600 Sandomierz (nawóz wapniowo-magnezowy) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy odmiana 07 - Kopalnia Budy, Kopalnie Dolomitu Sandomierz (nawóz wapniowo-magnezowy) Nawóz wapniowy węglanowy odmiana 05 - Kopalnia Budy, Kopalnie Dolomitu Sandomierz (nawóz wapniowy) Nawóz wapniowy węglanowy odmiana 04 – (nawóz wapniowy) EPSO Top – K+S Polska sp. z Poznań (siarczan magnezowy) Patentkali® — K+S Polska sp. z Poznań (siarczan potasowy z magnezem) Wapno nawozowe „Eko-Calcium” – Kopalnia Węgla Brunatnego „Bełchatów” w Rogowcu, Bełchatów (nawóz wapniow) RADKOWIT – LAFARGE KRUSZYWA Kopalnia Dolomitu Radkowice, Morawica k/Kielc (nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy) SADZVIT EKO – Host International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia, Cedry Wielkie (środek poprawiający właściwości gleby) Nawóz wapniowy PN-C-87007-2-04-50 – „Lhoist Bukowa” Sp. z Krasocin (nawóz wapniowy) LABICUPER roztwór nawozowy miedzi – Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe „POLGER-KIDO”Krzysztof i Róża Kido Słupsk (nawóz zawierający miedź) HB-101 — IMPEX GROUP sp. z Żmigród (środek poprawiający właściwości gleb) ZIMOWY HUMVIT EKO — Host International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia, Cedry Wielkie (środek poprawiający właściwości gleby) BactoFil – BIBORKA Hartai Zoltan Janosne, Bratoszewice (preparat mikrobiologiczny) Nawóz wapniowy – PN – C – 87007 – 2 – 04 – 50 – Zakład Wapienniczy Wojcieszów Spółka z Wojcieszów (wapno nawozowe) PRP SOL — PRP POLSKA sp. z Warszawa (środek wapnujący) BIOJODIS-3 – Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe „JEZNACH” Sochaczew Wójtówka (środek poprawiający właściwości gleby) STAGRO HUMUS – Przedsiębiorstwo Produkcji Rolnej „STAGRO”, Produkcja Dżdżownicy Kalifornijskiej, Mariusz i Marcin Stachowicz, Postomino (nawóz organiczny) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy odmiana 03 — Jeleniogórskie Kopalnie Surowców Mineralnych w Szklarskiej Porębie (wapno nawozowe) MIKRO-VITAL – EKO HYDROCLEAN Trzebinia (środek poprawiający właściwości gleby, preparat mikrobiologiczny) RIVERM – SOFMAR Sp. z Warszawa (środek poprawiający właściwości gleby) NATURA – „ELKUR” Franciszek Kurowski Nowy Krasnosielec (nawóz organiczny) HUMVIT-EKO UNIWERSALNY – Host International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) PRP®EBV Eau Bleu®Vegetal – PRP Polska sp. z Warszawa (nawóz płynny potasowo-magnezowo-sodowy z dodatkiem miedzi ) Fosforyt Mielony – ZAKŁADY CHEMICZNE „Siarkopol” TARNOBRZEG sp. z Tarnobrzeg (nawóz zawierający fosfor i wapń) Wapno nawozowe zawierające magnez odmiana 05 – Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo –Handlowe ”DOLOMIT” Kopalnia Ząbkowice S. A, Dąbrowa Górnicza (wapno nawozowe) HUMVIT-BIO SYPKI – HOST INTERNATIONAL sp. z Cedry Małe Kolonia (nawóz organiczny) Wapno nawozowe zawierające magnez (odmiana 05) – Kopalnia i Prażalnia Dolomitu „Żelatowa” chrzanów (wapno nawozowe zawierające magnez) Wapno nawozowe-węglanowe WAPIENNIK WĘGIERKA Krystyna Malmuk, Jarosław (wapno nawozowe niezawierające magnezu) Wapniak Kornicki – MG sp. z Wólka Nosowska 108, Stara Kornica, (wapno nawozowe) Użyźniacz Glebowy – UG max — Przedsiębiorstwo Wdrożeniowo Innowacyjne Bogdanowicz Andrzej, Bolesławowo Skarszewy (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe odmiana 04 –Zakłady Wapiennicze Lhoist Sp. z Tarnów Opolski (wapno nawozowe) EKO-Użyźniacz – HOST INTERNATIONAL sp. z Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe zawierające magnez — Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „Dolomit” sp. z Kraków (wapno nawozowe) Wapno nawozowe 03 zawierające magnez – Kopalnie Odkrywkowe Surowców Drogowych Kielce (wapno nawozowe) Wapno nawozowe 05 zawierające magnez – Kopalnie Odkrywkowe Surowców Drogowych Kielce (wapno nawozowe) HumiPlant – „Varichem” Sp. z Warszawa (środek poprawiający właściwości gleby) AlgaminoPlant – „Varichem” Sp. z Warszawa (środek poprawiający właściwości gleby) AlgaPlant – „Varichem” Sp. z Warszawa (środek poprawiający właściwości gleby) HUMVIT-EKO dla paproci – HOST International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) HUMVIT-EKO dla kaktusów – HOST International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) NE/88/2007 HUMVIT-EKO dla juk, dracen i palm – HOST International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) HUMVIT-EKO dla krzewów i drzew liściastych – HOST International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) HUMVIT-EKO dla roślin iglastych – HOST International Sp. z Przedsiębiorstwo Rolno-Ekologiczne, Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) Neem GR – Matrix Agro Services Otto Eugenia, Warszawa (środek poprawiający właściwości gleby) PHYSIO MESCAL G18 – TIMAC AGRO POLSKA sp. z Sierosław, Tranowo Podgórne (nawóz mineralny fosforowy zawierający wapń i magnez) PHYSIOMAX 975 – TIMAC AGRO POLSKA sp. z Sierosław, Tranowo Podgórne (nawóz mineralny fosforowy zawierający magnez) KORA MIELONA – PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCYJNO HANDLOWO-USŁUGOWE „CDN” inż. IRENEUSZ CAL, Przygodzice (środek poprawiający właściwości gleby) HUMOPLANT – PPHU „WIBAR”, Suszno, Włodawa (środek poprawiający właściwości gleby) OPOLWIAK – Lhoist Opolwap Tarnów Opolski (nawóz wapniowy) Wapno nawozowe odmiana 07a – HaGe Polska Sp. z Żołędowo, Osielsko k/Bydgoszczy (wapno kredowe podsuszone) Wapno nawozowe niezawierające magnezu – Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „RAF-POL” Export – Import Rafał Chruściel, Huta Stara 2, Krasocin (wapno nawozowe) BORMAX – Przedsiębiorstwo INTERMAG Sp. z Olkusz (nawóz zawierający bor) Wapno nawozowe zawierające magnez odmiany 05 – Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „PROMAG” Sp. z Żelisławice, Siewierz (wapno nawozowe) Fosforyt EKO – Gdańskie Zakłady Nawozów Fosforowych „Fosfory” Sp. z (nawóz fosforowy) CALIO – OŚRODEK PRZYGOTOWAŃDO DZIAŁAŃEKSTREMALNYCH W WARUNKACH GÓRSKICH, Usługi Hotelarsko-Gastronomiczne „Wzgórze Wilhelma” Władysław Leszczyński, Piechowice (nawóz wapniowy) PODKORZEŃ – Himal Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe, Łódź (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe odmiana 04 – Nordkalk Sp. z Kraków (wapno nawozowe niezawierające magnezu) BACTERIOSOL – BMS-AGRIPOL, Kolbuszowa (środek poprawiający właściwości gleby) Nawóz wapniowo-magnezowy węglanowy odmiana 05 – Jeleniogórskie Kopalnie Surowców Mineralnych Lipiński i Mandrela Spółka Jawna, Szklarska Poręba (nawóz wapniowo-magnezowy) Akra Granulat Kombi – AgrO – Kombi, Kluczbork (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe odmiana 06 A – Koszelowskie Zakłady Kredowe, Koszelówka 9A, Kornica (wapno kredowe suche) CONDIT – BIO-CONCEPT Bogusław Bednarz, Kańczuga (środek poprawiający właściwości gleby) Akra Blatt — AgrO – Kombi, Kluczbork (nawóz mineralny zawierający siarkę i mikroelementy) Akra Plus 9 — AgrO– Kombi, Kluczbork (nawóz mineralny zawierający siarkę i mikroelementy) Akra Stroh R — AgrO– Kombi, Kluczbork (nawóz mineralny zawierający mikroelementy) Wapno nawozowe odmiana 04 – Nordkalk Sp. z Kraków (wapno nawozowe) NATURAL GREEN – Natural Green Polska Generalny Dystrybutor Maciej Kaczorowski, Koło (nawóz mineralny z wapniem) Lithovit – Zeovita Gmbh Schwarzenberg (nawóz mineralny wapniowy) PRÓCHNICZKA - EKO – Host International Sp. z Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe niezawierające magnezu odmiana 04 – EGM Sp. z Kraków (wapno nawozowe bez magnezu) Nawóz ekologiczny 0-8-18 – LUVENA Luboń nawóz PK z fosforytem miękkim DOLOKORN®90 nawóz wapniowo-magnezowy 90 granulowany – TECHMOT Sp. z Opole (nawóz wapniowo magnezowy) Wapno nawozowe odmiana 05 – Zakład Wapienniczy Wojcieszów Sp. z Wojcieszów (wapno bez magnezu) ASTVIT – AST RICHARD Nawozy Naturalne Pakowanie i Handel, Ostrów Wielkopolski (środek poprawiający właściwości gleby) AGROCARM MP - Omya Sp. z Warszawa (wapno nawozowe) AGROCARM M MP – Omya Sp. z Warszawa (wapno nawozowe) AGRODOL RO (odmiana 03) – Omya Sp. z Warszawa (wapno nawozowe) AGRODOL RO (odmiana 05) – Omya Sp. z Warszawa (wapno nawozowe) ROSAHUMUS AGROSIMEX Sp. z Goliany, Błędów (nawóz organiczny zawierający kwasy Humusowe) HUMVIT-EKO dla roślin ozdobnych z liści i kwitnących – HOST International Sp. z Cedry Małe Kolonia (środek poprawiający właściwości gleby) Phosphocal® – Nawóz mineralny zawierający wapń Wapno nawozowe odmiana 04 – Nordkalk Sp. z Kraków (wapno nawozowe) Herbagreen® Basic – Natural Crop Poland Sp. z Warszawa (nawóz mineralny wieloskładnikowy) Nawóz wapniowy węglanowy – Zakład Przerobu surowców Mineralnych „MINERAŁ” Sp. z Gwda Mała 15, Szczecinek (nawóz wapniowy węglanowy) Wapno kredowe – Kopalnia Wapnia Lubiatowo „LUB-CAL” Spółka z Lubiatowo, Brzesko, (wapno nawozowe) Akra Magnesia – AgrO – Kombi, Kluczbork (wapno nawozowe zawierające magnez) Akra Flüssigdünger – AgrO – Kombi, Kluczbork (nawóz organiczno – mineralny) Akra SAAT – AgrO – Kombi, Kluczbork (nawóz mineralny mikroelementowy) Akra N-Bakterie – AgrO - Kombi, Kluczbork (środek poprawiający właściwości gleby) ECOVIGOR – Timac Agro Polska sp. z Sierosław, Tarnowo Podgórne (nawóz organiczny) Humistar – Trade Corporation International TRADECORP SA, Madryt, Hiszpania, Kocmyrzów (środek poprawiający właściwości gleby) Humus Active – Przedsiębiorstwo Produkcyjno – Handlowe “EKODARPOL”, Dębno (środek poprawiający właściwości gleby) KALISOP pylisty – K+S Polska sp. z Poznań (nawóz mineralny, siarczan potasu pylisty) ESTA ® Kieserit pylisty – K+S Polska sp. z Poznań (nawóz mineralny, siarczan magnezowy granulowany) ESTA ® Kieserit granulowany – K+S Polska sp. z Poznań (nawóz mineralny, siarczan magnezowy granulowany) NE/151/2011 KALISOP granulowany – K+S Polska sp. z Poznań (nawóz mineralny, siarczan potasu granulowany) BIOMASS SUGAR – ILLOVO SUGAR ESPAÑA, (środek poprawiający właściwości gleby) Wapno nawozowe niezawierające magnezu węglanowe – Kopalnia granitu „Kamienna Góra” Sp. z Zakład Produkcyjny „Celiny”, Chmielnik (wapno nawozowe niezawierające magnezu odmiana 04) Bio-vegetal granulat – ZBYMAR Mariusz Błażejewicz, Janowo, Dąbrowa Chełmińska (środek poprawiający właściwości gleby) Bio-vegetal suchy koncentrat – ZBYMAR Mariusz Błażejewicz, Janowo, Dąbrowa Chełmińska (środek poprawiający właściwości gleby) Bio-vegetal koncentrat w płynie – ZBYMAR Mariusz Błażejewicz, Janowo, Dąbrowa Chełmińska (środek poprawiający właściwości gleby) EKOSOL WYSOKOBOROWY MAX – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL Z/J – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL CALCIUM – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL B – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL R/Z – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL R – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL KU – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL K – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL WYSOKOBOROWY – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSŁOMA – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL Tb – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL Z – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL R/Z – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) Wigor S Pro – Zakłady Chemiczne „Siarkopol” Tarnobrzeg Sp. z (nawóz mineralny) KREDCAL – Wapniak Rutkowski „POL-LUX” Junczyk Adam, Biała Podlaska (wapno nawozowe węglanowe odmiany 6a) EKOSOL SAD Superkoncentrat – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL WL Superkoncentrat – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL T Superkoncentrat – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) EKOSOL WS Superkoncentrat – Przedsiębiorstwo Ekologiczne „EKOFLORA” Siewielec Tadeusz, Kraśnik (nawóz mineralny mikroelementowy) Na podstawie: IUNG Puławy

Bioróżnorodność a rolnictwo. Opublikowano 01.11.2021 r. Bioróżnorodność jest gwarancją prawidłowego funkcjonowania życia na ziemi. Termin ten coraz częściej wiąże się z rolnictwem. Ingerencja człowieka w środowisko głównie na terenach rolniczych skutkuje obniżeniem bioróżnorodności w naszych gospodarstwach.

W celu utrzymania żyzności gleby lub zabezpieczenia potrzeb pokarmowych roślin (np. wapnowa-nie), dozwolone jest stosowanie nawozów. W rozporządzeniu (WE) nr 967/2008 z dnia 29 września 2008 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych zostały wymienione nawozy i polepszacze glebowe, które można stosować w produkcji ekologicznej (Aneks I). Nawożenie roślin sadowniczych w rolnictwie ekologicznym WMODR z siedzibą w Olsztynie, 2021 r. 7 1. Nawozy organiczne i naturalne q Obornik Nawóz ten dostarcza składników pokarmowych i materii organicznej. Dawka dla obornika bydlęce-go mieści się w przedziale 20-35 t/ha (100-175 kg N/ha). Należy pamiętać, iż łączna ilość zastosowa-nych nawozów zwierzęcych nie może przekraczać 170 kg N/rok. W pierwszym roku po zastosowaniu obornika przyswajalność makroskładników uzależniona jest od metody aplikacji. Współczynnik przy-swajalności dla azotu wynoszący od 0,4 do 0,5 jest charakterystyczny, gdy obornik jest rozrzucany i pozostawiany na powierzchni gruntu. Natomiast gdy ten nawóz wymieszamy z glebą, wspomniany współczynnik jest większy i wynosi od 0,6 do 0,7. q Kompost Kompostowanie materiałów organicznych ogranicza wiele niekorzystnych stron, wykorzystania surowych nawozów organicznych. Składniki pokarmowe zawarte w kompoście są wolno uwalniane, niwelując ich straty. Kompost dobrej jakości bogaty jest w humus. Syste-matyczne nawożenie gleb w dłuższym odstępie czasu wpływa na wzrost materii organicznej i humusu oraz poprawienie właściwości fizycznych gleby. Wzrasta po-jemność sorpcyjna gleby i supresja patogenów roślinnych (przeciwdziałanie ich rozwojowi przez grzyby i bakterie bytujące w kompoście). W porównaniu z obor-nikiem, stężenie dostępnego azotu w dojrzałym kompoście jest stosunkowo mniejsze. Co nie można powiedzieć o fosforze i potasie, których dostępność jest większa w porównaniu z azotem i może wynieść ok. 0,8. W pierwszym roku po zastosowaniu kompostu, do 15% Nog jest dostępnego dla roślin. Gdy stosunek C/N wynosi powyżej 30 w materiale kompostowym, kompost charakteryzuje się dużą odpornością na rozkład mikrobiologiczny. Możliwa immobilizacja azotu, a współczynnik jego dostępności jest równy 0. Dla C/N wynoszącego od 8 do 10, odpowiedni stosunek dla kompostu o wy-sokiej jakości, wspomniany współczynnik może wynieść 0,5 (50%). Przyjęto, iż ok. 10% pozostałego, po jednorocznej uprawie roślin, Norg jest dostępna w kolejnym roku wegetacyjnym. Należy pamiętać w przypadku pozyskania kompostu dostępnego na rynku, o monitoringu gleby pod względem zawar-tości metali ciężkich. q Ekstrakty kompostowe Ekstrakty należy wykorzystać jak najszybciej po ich sporządzeniu. W przeciwnym razie trzeba przechowywać w zacienionym miejscu, z napowietrzaniem zbiornika. Nie zaleca się dłuższego prze-chowywania, gdyż ujemnie to wpływa na zawartość składników odżywczych i różnorodność mikroor-ganizmów. Mogą być stosowane bezpośrednio na rośliny lub do gleby. q Nawozy pochodzenia zwierzęcego Możemy wyróżnić następujące nawozy tj.: sierść, produkty uboczne przemysłu mlecznego, mącz-kę kostną, mączmącz-kę mięsno-kostną, mączmącz-kę z krwi, mączmącz-kę rybną i mączmącz-kę z piór. Największą za-Nawożenie roślin sadowniczych w rolnictwie ekologicznym WMODR z siedzibą w Olsztynie, 2021 r. 8 wartością azotu, blisko 12%, charakteryzuje się mączka z krwi. Jest też najszybciej udostępniany roślinom. Natomiast mączka z sierści czy z piór zawiera od 7 do 10% azotu, ale jest dużo wolniej uwalniany roślinom. Aczkolwiek wspomniane nawozy, poprawiają właściwości fizyczne gleby. Dużą zasobnością w wapń i fosfor odznaczają się nawozy pochodzące z kości. Do nawożenia dolistnego polecana jest mączka mięsna i rybna. q Płynne nawozy zwierzęce W pierwszym roku po zastosowaniu charakteryzują się podobnym do obornika współczynni-kiem dostępności składników pokarmowym. Zawartość makroelementów w gnojowicy lub gnojówce kształtuje się następująco: N (3,0 – 5,5%), P (2,0 – 3,5%) i K (2,5 – 6,5%). q Ekstrakty z glonów morskich Dostarczają składników pokarmowych roślinom, wpływają pozytywnie na rozwój roślin i ich plono-wanie poprzez wzrost stężenia chlorofilu w liściach. Zwiększają odporność roślin na stresy abiotyczne i biotyczne, poprawiają właściwości fizyczne gleby i rozwój pożytecznych mikroorganizmów oraz sta-nowią źródło materii organicznej. Mogą też wpływać na wydłużenie trwałości owoców po zbiorach. Mączkę z glonów morskich można aplikować bezpośrednio do gleby. Dostarcza 1% azotu, 2% potasu i minimalne ilości siarki, magnezu, fosforu oraz mikroelementy. Ekstrakty z glonów powinny być stosowane dolistnie. q Huminy i kwasy huminowe Produkty te uzyskiwane są przeważnie z różnych form torfu lub utlenionego węgla (leonardi-tu). Korzystniej wpływają na wzrost korzeni niż pędów. Pozytywny wpływ na rozwój roślin wynika z ich oddziaływania pośredniego (zmniejszenie zagęszczenia gleby/wzrost efektywności nawo-zów), jak i bezpośredniego (polepszenie ogólnego wzrostu roślin). Pochodne huminów i kwasów huminowych o niskiej masie cząsteczkowej są lepiej przyswajane przez rośliny. Mogą działać jak substancje hormonalne lub wspomagać rośliny w pobieraniu składników odżywczych np. żelaza. W preparatach huminowych z leonarditum zawartość kwasów huminowych i fulwowych może wy-nosić ok. 60%. q Inne nawozy organiczne Zaliczamy do nich przefermentowane i przekompostowane odpady domowe, zużyte podłoża z uprawy grzybów, śruta rzepakowa, torf, pulpa owocowa, guano itp. Większość z tych wymienionych nawozów jest w ofercie tylko na rynku lokalnym. Przed wykorzystaniem lepiej poddać je kompostowa-niu, w połączeniu z materiałem lignino-celulozowym. 2. Nawozy mineralne Uzupełnienie makroelementów w sadownictwie ekologicznym można dokonać za pośrednictwem dozwolonych nawozów mineralnych. Niska rozpuszczalność większości z nich powoduję, iż lepiej wymieszać je z nawozami organicznymi dla poprawienia dostępności zawartych w nich składników pokarmowych. Nawożenie roślin sadowniczych w rolnictwie ekologicznym WMODR z siedzibą w Olsztynie, 2021 r. 9 Spośród nawozów fosforowych wyróżniamy: tomasynę, fosforyty wapniowo-aluminiowe, miękkie i twarde skały fosforytowe. Nawozy potasowe stanowią surowe sole potasu i siarczanu potasu. Wapń, magnez i siarka występują w skałach osadowych i w kizerycie. Przeciwdziałając zaburzeniom fizjolo-gicznym w owocach, możemy wykorzystać do oprysku nalistnego chlorek wapnia. Za zgodą jednostki kontrolującej dozwolone jest skorzystanie w nagłym przypadku, przy niedoborze, z nawozów boga-tych w mikroelementy pochodzących z syntezy chemicznej np. kobaltu, chelaty żelaza itd. Poprawienie właściwości gleby W przypadku braku równowagi jonowej kationów Ca, Mg i K lub ich niedoboru, niewłaściwego odczynu, konieczne staje się stosowanie nawozów mineralnych w postaci wapna i gipsu. Najczęściej są stosowane przed sadzeniem roślin. Można zastosować też nawozy niemineralne. Wióry drzewne i trociny poprawiają właściwości fizyczne gleby i zawartość materii organicznej. Charakteryzują się bardzo małą zasobnością w składniki odżywcze (0,3-0,5%). Natomiast wysoką zawartością celulozy (40%), ligniny (25-30%) i innych polisacharydów (40-70%). Zaleca się stosowa-nie tych materiałów z rozwagą. W przeciwnym razie, przy wysokim stosunku C/N, możemy doprowa-dzić do wyczerpania zasobów azotu i obniżenia plonów. Kora również wpływa na polepszenie wła-ściwości fizycznych gleby i jest lepszym materiałem od drewna. Po wprowadzeniu do gleby rozkłada się wolniej, a więc i prawdopodobieństwo niedoboru N dla roślin będzie mniejsze. Do regulacji pH gleby można wykorzystać wapno, popiół drzewny, gips czy siarkę elemen-tarną. Popiół drzewny zawiera ok. 25% CaCO3, a wapń co najmniej 50%. Oba wymienione nawozy, wpływają na podwyższenie odczynu gleby. Natomiast wapno defekacyjne pochodzące z przemy-słowej przeróbki buraka cukrowego może zawierać od 30 do 40% CaO. Gips powinno stosować się na glebach ciężkich, w celu obniżenia pH i poprawienia jej tekstury. Siarkę elementarną również stosujemy do zakwaszania gleby.
Jeżeli uprawy są zagrożone i pojawia się konieczność zastosowania środków ochrony roślin, rolnicy ekologiczni mogą korzystać z preparatów pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, ale zawsze w pełni naturalnych. Są to, m.in. olejki roślinne, ekstrakty z roślin, wosk pszczeli, hydrolizaty białkowe czy lecytynę. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) Nr 834/2007 w ekologicznej produkcji roślinnej żyzność i aktywność biologiczna gleby utrzymywana jest poprzez stosowanie płodozmianu z udziałem roślin motylkowatych oraz maksymalne wykorzystanie nawozów naturalnych i organicznych powstających w gospodarstwie. W przypadku, kiedy zabiegi te nie zapewniają osiągnięcia lub poprawy żyzności gleby dozwolone jest stosowanie nawozów i środków poprawiających właściwości gleby zawartych w zamkniętym wykazie, dopuszczonych do obrotu zgodnie z przepisami obowiązującymi w danym państwie członkowskim. W rolnictwie ekologicznym dopuszczone jest stosowanie nawozów mineralnych niepochodzących z syntezy chemicznej o niskim stopniu rozpuszczalności i koncentracji składnika pokarmowego. Nie zezwala się na stosowanie mineralnych nawozów azotowych. Jednostką organizacyjną oceniajacą i potwierdzającą zgodność w zakresie wymagań określonych w przepisach rolnictwa ekologicznego dla nawozów i środków poprawiających właściwości gleby do produkcji ekologicznej oraz prowadzacą ich wykaz jest IUNG-PIB w Puławach. Zaktualizowana lista nawozów i środków poprawiających właściwości gleby dozwolonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym – ZOBACZ. Redakcja AgroNews, fot.
3. Polepszacze glebowe i nawozy handlowe W celu utrzymania żyzności gleby lub zabezpieczenia potrzeb pokarmowych roślin (np. wapnowa-nie), dozwolone jest stosowanie nawozów. W rozporządzeniu (WE) nr 967/2008 z dnia 29 września 2008 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania
W dniu 9 lipca br. Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu zaktualizował wykaz środków ochrony roślin zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Na liście znajduje się 28 preparatów, w tym 18 z nich są to środki grzybobójcze, pozostałe 10 należą do środków owadobójczych. Lp. Nazwa preparatu Działanie Środki grzybobójcze 1 ARMICARB SP środek grzybobójczy w formie proszku rozpuszczalnego w wodzie do stosowania zapobiegawczego w ochronie jabłoni przed parchem jabłoni w sadach produkcyjnych, przy użyciu opryskiwaczy sadowniczych. Stosowanie: zapobiegawczo w odstępach 8-10 dni, w zależności od potrzeb, w ciągu całego okresu wegetacyjnego przed spodziewanymi infekcjami, aż do jednego dnia przed zbiorem, za wyjątkiem okresu kwitnienia. zalecana dawka do jednorazowego stosowania 4 kg/ha / 500-700 l wody. Maksymalna ilość zabiegów w sezonie wegetacyjnym: 6. 2 CONTANS XX Środek zawierający żywy organizm, przeznaczony do ochrony korzeni i podstawy pędu przed zgnilizną twardzikową ; do zwalczania chorób powodowanych przez Sclerotinia spp. w roślinach warzywniczych ( w gruncie i pod osłonami ). Zalecana dawka 8 kg / ha / 500-700 l wody. Preparat należy stosować na 3 miesiące przed planowaną uprawą. 3 CUPROFLOW 375 SC – na bazie miedzi. środek grzybobójczy, koncentrat do stosowania zapobiegawczo w ochronie ziemniaka przed zarazą oraz w ochronie roślin sadowniczych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Stosowanie: ziemniak – 2,5 - 3,5 l /ha / 200-400 l wody jabłoń, grusza ( parch ) – 1,5 – 2 l / wody ; zaraza ogniowa – 1,5 – 2 l / 500- 700 l wody wiśnie, czereśni – rak bakteryjny 3 -2 l / 500 – 750 l wody brzoskwinie – kędzierzawość liści – stężenie 1 % ( 1 l / 100 l wody – 700 l cieczy na 1 ha ) 4 CUPROXAT 345 SC środek grzybobójczy, koncentrat w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania z wodą o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczo w ochronie ziemniaka oraz rośli sadowniczych i warzywniczych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Stosowanie: ziemniak – 5 l / ha / 200 -400 l wody jabłoń ( parch ) – 3 l / ha / 500 – 750 l wody grusza ( zaraza ogniowa ) 3 – 2 l / ha / 500 – 750 l wody ogórek ( kanciasta plamistość , mączniak rzekomy ) – 4 l / ha / 500 – 750 l wody pomidor ( bakteryjna cętkowatość, zaraza ) 3- 4 l wody / ha / 700 -800 l wody 5 COPPER MAX NEW 50 WP środek grzybobójczy o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczego w ochronie ziemniaka, jabłoni, wiśni i czereśni oraz ogórka i pomidora w uprawie gruntowej przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Dawka jednorazowa; w ziemniakach – 1,5-2 kg/ha, max. liczba zabiegów – 4 w odstępach 6-10 dni; parch jabłoni – max. dawka 1,5 kg/ha, max. liczba zabiegów -5 w odstępach 5-10 dni wiśnia, czereśnia – brunatna zgnilizna drzew pestkowych – 1,5 kg/ha; 3 zabiegi w odstępach 5-7 dni wiśnia, czereśnia – rak bakteryjny drzew pestkowych – 1,5-3 kg/ha jednorazowo; do 3 zabiegów , w odstępach 10 dni; ogórek – mączniak rzekomy – dawka jednorazowa 1,5-2 kg/ha, przy liczbie zabiegów 3, co 6-10 dni; pomidor – zaraza ziemniaka, dawka 1,5-2 kg/ha przy max. 4 zabiegach w odstępach 5-10 dni. 6 FURAGAN A-Plus NEW 50 WP środek grzybobójczy o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczego w ochronie ziemniaka, jabłoni, wiśni i czereśni oraz ogórka i pomidora w uprawie gruntowej przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Dawki jak niżej; dla FURAGAN FORTE NEW 50 WP 7 FUNGURAN FORTE NEW 50 WP środek grzybobójczy o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczego w ochronie ziemniaka, jabłoni, wiśni i czereśni oraz ogórka i pomidora w uprawie gruntowej przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi. Dawka jednorazowa; w ziemniakach – 1,5-2 kg/ha, max. liczba zabiegów – 4 w odstępach 6-10 dni; parch jabłoni – max. dawka 1,5 kg/ha, max. liczba zabiegów -5 w odstępach 5-10 dni wiśnia, czereśnia – brunatna zgnilizna drzew pestkowych – 1,5 kg/ha; 3 zabiegi w odstępach 5-7 dni wiśnia, czereśnia – rak bakteryjny drzew pestkowych – 1,5-3 kg/ha jednorazowo; do 3 zabiegów , w odstępach 10 dni; ogórek – mączniak rzekomy – dawka jednorazowa 1,5-2 kg/ha, przy liczbie zabiegów 3, co 6-10 dni; pomidor – zaraza ziemniaka, dawka 1,5-2 kg/ha przy max. 4 zabiegach w odstępach 5-10 dni. 8 FUNGURAN-OH 50 WP środek grzybobójczy w formie proszku do sporządzania zawiesiny wodnej do stosowania zapobiegawczego w ochronie ziemniaka, chmielu, roślin sadowniczych i warzywnych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi Zalecana dawka 2,5 kg / 700-800 l wody. 9 MIEDZIAN 50 WP środek grzybobójczy w formie proszku o działaniu kontaktowym do stosowania zapobiegawczo w ochronie roślin rolniczych, sadowniczych i warzywnych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi (ziemniak, chmiel, burak cukrowy, jabłoń, grusza, wiśnia, czereśnia, brzoskwinia, fasola, ogórek, pomidor ) . Zalecana dawka 2,5-3,5 kg / ha / 400-800 l wody. 10 MIEDZIAN 50 WG środek grzybobójczy o działaniu kontaktowym w formie granul do stosowania zapobiegawczo w ochronie roślin warzywnych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi ( kanciasta plamistość, mączniak rzekomy, zaraza ziemniaczana ) w uprawach fasoli, ogórka, pomidora . Zalecana dawka 2,5 - 3 kg / ha / 700 l wody 11 MIEDZIAN EXTRA 350 SC środek grzybobójczy w postaci stężonej zawiesiny, do rozcieńczania z wodą o działaniu kontaktowym, do stosowania zapobiegawczo w ochronie roślin rolniczych, sadowniczych i warzywnych przed chorobami grzybowymi i bakteryjnymi ( burak cukrowy, chmiel, jabłoń, wiśnia, czereśnia, brzoskwinia, fasola, pomidor, ogórek ). Zalecane dawki: uprawy rolnicze – 5 – 6 l / ha / 400 – 100 l wody sadownicze, warzywne – 1,5 - 2,5 l / ha / 500 - 700 l wody 12 NORDOX 75 WG Środek grzybobójczy w formie granulatu do sporządzania zawiesiny wodnej do stosowania zapobiegawczego w ochronie ziemniaka przed zarazą ziemniaczaną, jabłoni i gruszy przed parchem oraz wiśni przed rakiem bakteryjnym drzew pestkowych i pomidora przed bakteryjną cętkowatością, zarazą ziemniaka i alternariozą. Zalecane dawki; 1 – 2 kg / ha / 400 – 700 l wody 13 POLYVERSUM WP Środek grzybobójczy, zawierający żywy organizm ( niepatogeniczny grzyb ) przeznaczony do ochrony strefy korzeniowej w roślinach warzywnych ( pomidor, ogórek, papryka i sałata ) przed chorobami grzybowymi: fuzariozy, mączniaki, szara pleśń, zgnilizna twardzikowa, zgorzel podstawy łodygi ), i truskawka ( szara pleśń ).11Zalecane dawki: warzywne - 5 g / 10 l wody ; truskawka - 100 g /ha / 300 – 500 l wody12 14 SIIARKOL 80 WG Środek grzybobójczy w formie granul do sporządzania zawiesiny o działaniu kontaktowym do stosowania w ochronie buraka cukrowego i pastewnego przed mączniakiem prawdziwym. Zalecana dawka: 4 kg / ha / 200-400 l wody 15 SIARKOL 80 WP środek grzybobójczy w proszku do zastosowania zapobiegawczo w ochronie chmielu, buraka cukrowego i pastewnego oraz jabłoni przed mączniakiem prawdziwym. Zalecane dawki: chmiel – 3 kg / ha / 1000 l wody buraki – 4 kg / ha / 200 – 400 l wody; jabłonie – 7,5 kg / ha / 600 l wody 16 SIARKOL BIS WG fungicyd w formie granul do sporządzania zawiesiny o działaniu kontaktowym, do stosowania zapobiegawczo w ochronie winorośli, jabłoni oraz buraka cukrowego przed mączniakiem prawdziwym. Zalecane dawki: winorośl -1-4 kg/ha; przy max. 8 zabiegach w odstępach 7 dni; jabłoń – 7,5 kg/ha, przy zabiegach w odstępach 7 dni; burak cukrowy – 4-7,5 kg/ha, max. 3 zabiegi co 10 dni. 17 SIARKOL EXTRA 80 WP Środek grzybobójczy w formie proszku do sporządzania zawiesiny wodnej, do stosowania zapobiegawczego w ochronie chmielu, buraka cukrowego i pastewnego oraz jabłoni przed mączniakiem prawdziwym. Zalecane dawki: chmiel – 3 – 9 kg / ha / 1000 – 3000 l wody; burak – 4 kg / ha / 200-400 l wody; jabłoń – 7,5 kg / ha / 600 l wody 18 TIMORREX Gold 24 EC Środek grzybobójczy w formie koncentratu o działaniu kontaktowym, przeznaczony do zapobiegania i zwalczania chorób grzybowych w uprawie pod osłonami. Zalecane dawki: ogórek ( mączniak prawdziwy, mączniak rzekomy ) 30-100 ml / 10 l wody pomidor ( zaraza ziemniaczana, mączniak prawdziwy ) 50-100 ml / 10 l wody sałata ( mączniak rzekomy, szara pleśń ) – 30-50 ml / 10 l wody Środki owadobójcze 19 ATILLA SP środek owadobójczy przeznaczony do zwalczania miodówki gruszowej plamistej.; zwalcza stadia larwalne szkodnika. Zalecane dawki: zalecana, max. jednorazowa 7,06 kg/ha. max. Liczba zabiegów w okresie wegetacyjnym: 9odstęp pomiędzy zabiegami – 7 dni lub 5 w przypadku intensywnych opadów. Stosować max. 4 krotnie w stosunku do jednego pokolenia, w ciągu całego okresu wegetacyjnego, za wyjątkiem okresu kwitnienia. 20 CAPROVIRUSINE SUPER SC Biologiczny środek owadobójczy w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, przeznaczony do zwalczania owocówki jabłkóweczki w uprawach sadowniczych . Zalecana dawka 1 l/ ha / 1000 l wody 21 DIPEL WG Środek owadobójczy w formie granulat do sporządzania zawiesiny wodnej, przeznaczony do zwalczania gąsienic bielinka rzepnika, bielinka kapustnika, piętnówki kapustnicy w białej kapuście oraz gąsienic pachówki strąkóweczki w grochu. Zalecana dawka 1 kg / ha / 600 l wody 22 ECODIAN-CP VP Feromon w formie biodegradowalnych zawieszek ( dyspenserów ), przeznaczony do wabienia i dezorientacji samców owocówki jabłkóweczki, a w konsekwencji do ograniczenia wystąpienia szkodnika w sadach. Zalecane 2000 zawieszek na 1 ha. 23 FERRAMOL GR środek ślimakobójczy w formie granul, do zwalczania ślimaków nagich w gruncie i pod osłonami. Środek wabi ślimaki i jest przez nie chętnie zjadany. Po spożyciu granulatu ślimaki chowają się w swoich kryjówkach i tam zamierają. Obumarłe nie SA widoczne na powierzchni gleby. Stosowanie w uprawach warzyw: sałata, kalafior, endywia, fasola i kapusta; sadownicze: truskawka i rośliny ozdobne. 24 MADEX SC Środek owadobójczy w postaci stężonej zawiesiny do rozcieńczania wodą, o działaniu żołądkowym, przeznaczony do zwalczania owocówki jabłkóweczki w sadach jabłoniowych. Zalecana dawka 250 – 270 ml / 1000 l wody ( z dodatkiem 250 g odtłuszczonego mleka w proszku ) 25 NOVODOR SC Mikrobiologiczny środek owadobójczy do zwalczania larw stonki ziemniaczanej. Zalecana dawka 5l / ha / 600 l wody 26 PROMANAL 60 EC środek owadobójczy o działaniu kontaktowym stosowany w ochronie drzew owocowych – jabłoń, śliwa; przed niektórymi szkodnikami ( przędziorek owocowiec, misecznik śliwowy ) Zalecana dawka 2 l środka / ha / 100 l wody. 27 SPIN TOR 240 SC Środek owadobójczy, koncentrat w postaci stężonej zawiesiny, o działaniu kontaktowym i żołądkowym oraz jajobójczym, przeznaczony do zwalczania niektórych szkodników gryzących w roślinach sadowniczych i warzywnych. Zalecane dawki: drzewa ziarnkowe ( owocówka jabłkóweczka, zwojówki ) – 0,6-0,8 l / ha / 600 l wody śliwa ( owocówka śliwóweczka ) - 0,6 – 0,8 l / ha / 500 – 750 l wody kapusta biała ( bielinek kapustnik, tatniś krzyżowiaczek, piętnówka kapustnica - 0,2 – 0,4 l / ha 400-600 l wody ; pomidor, ogórek ( wciornastek zachodni ) – 40 ml / 100 l wody / 300-2000 l cieczy na ha 28 TREOL770 EC Środek owadobójczy i roztoczobójczy w formie koncentratu do sporządzania emulsji wodnej, o działaniu kontaktowym, przeznaczony do ochrony drzew owocowych, świerka i modrzewia. Zalecana dawka – jabłoń, śliwa ( przędziorek owocowiec ) – 1,5 l / ha / 100 l wody. źródło:
Do ochrony plantacji w rolnictwie ekologicznym można jeszcze w inny sposób wykorzystać zioła. Mianowicie można przygotować z nich różnego rodzaju wywary, wyciągi i gnojówki. Ziół, które mają zastosowanie w rolnictwie ekologicznym w postaci wywarów czy gnojówek jest naprawdę dużo i przede wszystkim są łatwo dostępne.
Środki ochrony stosowane w rolnictwie, warzywnictwie, i sadownictwie ekologicznym. Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 mówi, że:
Wykazy środków do produkcji Wykaz środków ochrony roślin zakwalifikowanych do stosowania w rolnictwie ekologicznym Wykaz środków ochrony roślin dozwolonych do stosowania w rolnictwie ekologicznym w Polsce, tworzony i aktualizowany jest przez Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu i znajduje się na stronie MRiRW. Rolnik nie musi ubiegać się o zgodę na zastosowanie środka ochrony
.
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/738
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/25
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/684
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/173
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/459
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/11
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/469
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/852
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/899
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/4
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/197
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/354
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/465
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/403
  • 3pkrfr2osp.pages.dev/211

    • nawozy dozwolone w rolnictwie ekologicznym