Egzamin maturalny z geografii Kryteria oceniania odpowiedzi – poziom podstawowy 7 Korzystanie z informacji Sformułowanie wniosku na podstawie źródła informacji (II 1.1) Przykład poprawnej odpowiedzi: W latach 1961–1990 saldo migracji w miastach byo dodatnie, to znaczy, ł e więcej osób ż przybywało do miast ni z nich migroważ ło.
⇑III etap edukacyjny⇑1. Mapa - umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się wykazuje znaczenie skali mapy w przedstawianiu różnych informacji geograficznych na mapie; posługuje się skalą mapy do obliczenia odległości w terenie;2) odczytuje z map informacje przedstawione za pomocą różnych metod kartograficznych;3) posługuje się w terenie planem, mapą topograficzną, turystyczną, samochodową ( orientuje mapę oraz identyfikuje obiekty geograficzne na mapie i w terenie);4) identyfikuje położenie i charakteryzuje odpowiadające sobie obiekty geograficzne na fotografiach, zdjęciach lotniczych i satelitarnych oraz mapach topograficznych;5) dobiera odpowiednią mapę w celu uzyskania określonych informacji geograficznych;6) określa położenie geograficzne oraz matematyczno-geograficzne punktów i obszarów na mapie;7) lokalizuje na mapach (również konturowych) kontynenty oraz najważniejsze obiekty geograficzne na świecie i w Polsce (niziny, wyżyny, góry, rzeki, jeziora, wyspy, morza, państwa itp.);8) analizuje i interpretuje treści map ogólnogeograficznych, tematycznych, turystycznych;9) projektuje i opisuje trasy podróży na podstawie map turystycznych, topograficznych i samochodowych. 2 3⇑2. Kształt, ruchy Ziemi i ich podaje główne cechy kształtu i wymiarów Ziemi; odczytuje współrzędne geograficzne na globusie;2) posługuje się ze zrozumieniem pojęciami: ruch obrotowy Ziemi, czas słoneczny, czas strefowy; podaje cechy ruchu obrotowego; wyjaśnia, dlaczego zostały wprowadzone strefy czasowe i granica zmiany daty; posługuje się mapą stref czasowych do określania różnicy czasu strefowego i słonecznego na Ziemi;3) podaje cechy ruchu obiegowego Ziemi; przedstawia (wykorzystując również własne obserwacje) zmiany w oświetleniu Ziemi oraz w długości trwania dnia i nocy w różnych szerokościach geograficznych i porach roku;4) podaje najważniejsze geograficzne następstwa ruchów Ziemi.⇑3. Wybrane zagadnienia geografii charakteryzuje wpływ głównych czynników klimatotwórczych na klimat;2) charakteryzuje na podstawie wykresów lub danych liczbowych przebieg temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w ciągu roku w wybranych stacjach meteorologicznych położonych w różnych strefach klimatycznych; oblicza amplitudę i średnią temperaturę powietrza; wykazuje na przykładach związek między wysokością Słońca a temperaturą powietrza;3) wykazuje zróżnicowanie klimatyczne Ziemi na podstawie analizy map temperatury powietrza i opadów atmosferycznych oraz map stref klimatycznych na Ziemi;4) podaje na podstawie map tematycznych zależności między strefami oświetlenia Ziemi a strefami klimatycznymi oraz wykazuje wpływ klimatu na zróżnicowanie roślinności i gleb na Ziemi;5) podaje główne cechy płytowej budowy litosfery; wykazuje związki pomiędzy płytową budową litosfery a występowaniem zjawisk wulkanicznych i trzęsień ziemi;6) posługuje się ze zrozumieniem pojęciem wietrzenia i erozji; przedstawia rzeźbotwórczą rolę wód płynących, fal morskich, wiatru, lądolodów i lodowców górskich;7) rozpoznaje i opisuje w terenie formy rzeźby powstałe w wyniku działania czynników rzeźbotwórczych.⇑4. Położenie i środowisko przyrodnicze charakteryzuje, na podstawie map różnej treści, położenie Polski na świecie i w Europie; opisuje podział administracyjny Polski; podaje nazwy i wskazuje na mapie województwa oraz ich stolice;2) opisuje najważniejsze wydarzenia (obrazy) z przeszłości geologicznej Polski: powstanie węgla kamiennego, powstawanie gór, zalewy mórz, zlodowacenia; wykazuje zależności pomiędzy współczesną rzeźbą Polski a wybranymi wydarzeniami geologicznymi;3) rozpoznaje główne rodzaje skał występujących w Polsce; wskazuje na mapie najważniejsze obszary ich występowania; podaje przykłady wykorzystania skał w różnych dziedzinach życia człowieka;4) podaje główne cechy klimatu Polski; wykazuje ich związek z czynnikami je kształtującymi; wyjaśnia mechanizm powstawania wiatru halnego i bryzy morskiej;5) wymienia główne rodzaje zasobów naturalnych Polski: lasów, wód, gleb, surowców mineralnych; korzystając z mapy, opisuje ich rozmieszczenie i określa znaczenie gospodarcze.⇑5. Ludność wyjaśnia i poprawnie stosuje podstawowe pojęcia z zakresu demografii: przyrost naturalny, urodzenia i zgony, średnia długość życia;2) odczytuje z różnych źródeł informacji ( rocznika statystycznego oraz piramidy płci i wieku) dane dotyczące: liczby ludności Polski, urodzeń, zgonów, przyrostu naturalnego, struktury płci, średniej długości życia w Polsce; odczytuje wielkość i główne kierunki migracji z Polski i do Polski;3) charakteryzuje, na podstawie map gęstości zaludnienia, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności w Polsce oraz wyjaśnia te różnice czynnikami przyrodniczymi, historycznymi, ekonomicznymi;4) wykazuje różnice w strukturze zatrudnienia ludności w Polsce;5) podaje główne, aktualne problemy rynku pracy w Polsce;6) analizuje rozmieszczenie i wielkość miast w Polsce; wyjaśnia przyczyny rozwoju wielkich miast w Polsce.⇑6. Wybrane zagadnienia geografii gospodarczej wyróżnia główne cechy struktury użytkowania ziemi, wielkości i własności gospodarstw rolnych, zasiewów i hodowli w Polsce na podstawie analizy map, wykresów, danych liczbowych;2) podaje przyczyny zróżnicowania w rozmieszczeniu wybranych upraw (pszenicy, ziemniaków, buraków cukrowych) oraz chowu bydła i trzody chlewnej w Polsce;3) przedstawia, na podstawie różnych źródeł informacji, strukturę wykorzystania źródeł energii w Polsce i ocenia jej wpływ na stan środowiska przyrodniczego;4) wyjaśnia przyczyny zmian zachodzących w przemyśle w Polsce oraz wskazuje najlepiej rozwijające się obecnie w Polsce gałęzie produkcji przemysłowej;5) rozróżnia rodzaje usług; wyjaśnia szybki rozwój wybranych usług w Polsce;6) wykazuje na przykładach walory turystyczne Polski oraz opisuje obiekty znajdujące się na Liście Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego Ludzkości;7) opisuje na podstawie map i wyjaśnia zróżnicowanie gęstości i jakości sieci transportowej w Polsce i wykazuje jej wpływ na rozwój innych dziedzin działalności gospodarczej;8) wykazuje konieczność ochrony środowiska przyrodniczego i kulturowego w Polsce; wymienia formy jego ochrony.⇑7. Regiony geograficzne wskazuje na mapie główne regiony geograficzne Polski;2) charakteryzuje, na podstawie map tematycznych, środowisko przyrodnicze głównych regionów geograficznych Polski;3) opisuje, na podstawie map tematycznych, najważniejsze cechy gospodarki regionów geograficznych Polski oraz ich związek z warunkami przyrodniczymi;4) przedstawia główne cechy położenia oraz środowiska przyrodniczego Morza Bałtyckiego; wykazuje znaczenie gospodarcze Morza Bałtyckiego oraz przyczyny degradacji jego wód.⇑8. Sąsiedzi Polski - zróżnicowanie geograficzne, charakteryzuje i porównuje, na podstawie różnych źródeł informacji geograficznej, środowisko przyrodnicze krajów sąsiadujących z Polską; wykazuje ich zróżnicowanie społeczne i gospodarcze;2) wyjaśnia przyczyny dynamicznego rozwoju gospodarczego Niemiec;3) przedstawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy;4) wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze, narodowościowe, kulturowe i gospodarcze Rosji.⇑9. Europa. Relacje przyroda - człowiek - wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy;2) określa położenie Europy i główne cechy środowiska przyrodniczego na podstawie mapy ogólnogeograficznej i map tematycznych;3) opisuje, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe i etniczne współczesnej Europy oraz najważniejsze przyczyny i konsekwencje tego zróżnicowania;4) wykazuje, na podstawie map tematycznych, związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego;5) wykazuje, na przykładzie rolnictwa Francji lub innego kraju europejskiego, związek pomiędzy warunkami przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej; identyfikuje cechy rolnictwa towarowego;6) przedstawia główne cechy położenia, wielkości, układu przestrzennego oraz znaczenie Paryża lub Londynu jako światowej metropolii;7) wykazuje wpływ gór na cechy środowiska przyrodniczego oraz gospodarkę krajów alpejskich;8) wykazuje związki między rozwojem turystyki w Europie Południowej a warunkami przyrodniczymi oraz dziedzictwem kultury śródziemnomorskiej.⇑10. Wybrane regiony świata. Relacje: człowiek - przyroda - wykazuje, na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów;2) przedstawia, na podstawie map tematycznych, warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze azjatyckie cywilizacje;3) analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludnościowego i urbanizacji w Chinach; wyjaśnia, na podstawie map tematycznych, zróżnicowanie rozmieszczenia ludności na obszarze Chin; podaje kierunki rozwoju gospodarczego Chin oraz wskazuje zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej;4) wykazuje znaczenie czynników społeczno-kulturowych w tworzeniu nowoczesnej gospodarki Japonii na tle niekorzystnych cech środowiska przyrodniczego;5) wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i „kulturą ryżu” a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo-Wschodniej;6) opisuje kontrasty społeczne i gospodarcze w Indiach; wyjaśnia przyczyny gwałtownego rozwoju nowoczesnych technologii;7) charakteryzuje region Bliskiego Wschodu pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy naftowej, kierunków i poziomu rozwoju gospodarczego; wskazuje miejsca konfliktów zbrojnych;8) charakteryzuje na podstawie map tematycznych i wyjaśnia występowanie stref klimatyczno-roślinno-glebowych w Afryce;9) wykazuje, na przykładzie strefy Sahelu, związek pomiędzy formami gospodarowania człowieka a zasobami wodnymi; uzasadnia potrzebę racjonalnego gospodarowania w środowisku charakteryzującym się poważnymi niedoborami słodkiej wody;10) wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego Ameryki Północnej i Południowej;11) identyfikuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem; określa cechy rozwoju i problemy wielkich miast w Brazylii;12) wykazuje związki między gospodarką a warunkami środowiska przyrodniczego w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej; określa rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej;13) przedstawia, na podstawie map tematycznych, główne cechy gospodarki Australii na tle warunków środowiska przyrodniczego;14) przedstawia cechy położenia i środowiska geograficznego Antarktyki i Arktyki; podaje główne cechy i przyczyny zmian w środowisku przyrodniczym obszarów okołobiegunowych.⇑IV etap edukacyjny - poziom podstawowy⇑1. Współczesne problemy demograficzne i społeczne wyróżnia i charakteryzuje obszary o optymalnych i trudnych warunkach do zamieszkania w skali globalnej i regionalnej; formułuje prawidłowości rządzące rozmieszczeniem ludności na świecie;2) charakteryzuje główne procesy demograficzne (fazy przejścia demograficznego) na przykładzie całego świata i poszczególnych kontynentów;3) klasyfikuje migracje, podaje ich przyczyny i ocenia skutki tego zjawiska; charakteryzuje współczesne kierunki emigracji Polaków i czynniki wpływające na atrakcyjność niektórych państw dla imigrantów;4) wyjaśnia zróżnicowanie procesów urbanizacji na świecie; opisuje procesy tworzenia się aglomeracji miejskich oraz ich formy;5) identyfikuje i wyjaśnia procesy wzrostu liczby ludności oraz ekspansji przestrzennej wielkich metropolii świata (np. poznaje przyczyny powstawania dzielnic nędzy, wzrostu przestępczości, degradacji środowiska przyrodniczego, problemów komunikacyjnych).⇑2. Zróżnicowanie gospodarcze klasyfikuje państwa na podstawie analizy wskaźników rozwoju społecznego i gospodarczego; wyróżnia regiony bogate i biedne (bogatą Północ i biedne Południe) i podaje przyczyny dysproporcji w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego regionów świata;2) opisuje główne obszary upraw i chowu zwierząt na świecie, wyjaśnia ich zróżnicowanie przestrzenne;3) charakteryzuje kierunki zmian w powierzchni lasów na świecie (w wyniku procesów wylesiania i zalesiania) i podaje przykłady gospodarowania zasobami leśnymi (pozytywne i negatywne);4) charakteryzuje cechy gospodarki morskiej i podaje przykłady wykorzystania oceanu światowego oraz zagrożeń wynikających ze zbyt intensywnej eksploatacji zasobów morskich;5) charakteryzuje i ocenia zróżnicowanie i zmiany struktury wykorzystania surowców energetycznych na świecie; dokonuje oceny zjawiska uzależnienia produkcji energii na świecie od źródeł zaopatrzenia surowców nieodnawialnych, potrafi wyjaśnić twierdzenie „ropa rządzi światem”;6) wyjaśnia, na czym polegają zmiany zachodzące na rynku pracy w skali globalnej i regionalnej, wynikające z rozwoju nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych;7) przedstawia cechy przemysłu wysokiej technologii i podaje przykłady jego lokalizacji na świecie; poznaje nowe funkcje ośrodków przemysłowych i nowe formy przestrzenne - technopolie, klastry;8) charakteryzuje wybrane obszary intensywnie zagospodarowywane turystycznie na świecie; wyjaśnia, dlaczego zmieniają się kierunki wyjazdów turystycznych Polaków; identyfikuje skutki rozwoju turystyki dla środowiska przyrodniczego;9) wyjaśnia rolę nowoczesnych usług komunikacyjnych w funkcjonowaniu gospodarki i w życiu codziennym;10) podaje przykłady procesów globalizacji i ich wpływu na rozwój regionalny i lokalny;11) wyjaśnia współczesne zmiany na mapie politycznej świata;12) wyjaśnia na wybranych przykładach (w skali lokalnej, regionalnej i globalnej) przyczyny procesów integracyjnych i ich skutki gospodarcze, społeczne i polityczne.⇑3. Relacja człowiek - środowisko przyrodnicze a zrównoważony formułuje problemy wynikające z eksploatowania zasobów odnawialnych i nieodnawialnych; potrafi przewidzieć przyrodnicze i pozaprzyrodnicze przyczyny i skutki zakłóceń równowagi ekologicznej;2) charakteryzuje obszary niedoboru i nadmiaru wody na świecie i określa przyczyny tego zróżnicowania (w tym zanieczyszczenia wód); przedstawia projekty rozwiązań stosowanych w sytuacjach braku lub niedoborów wody w różnych strefach klimatycznych;3) rozróżnia przyczyny zachodzących współcześnie globalnych zmian klimatu (ocieplenia globalnego) i ocenia rozwiązania podejmowane w skali globalnej i regionalnej zapobiegające temu zjawisku;4) wykazuje na przykładach, że zbyt intensywne wykorzystanie rolnicze gleb oraz nieumiejętne zabiegi agrotechniczne powodują w wielu częściach świata degradację gleb, co w konsekwencji prowadzi do spadku produkcji żywności, a w niektórych regionach świata do głodu i ubóstwa;5) wykazuje na przykładach pozaprzyrodnicze czynniki zmieniające relacje człowiek - środowisko przyrodnicze (rozszerzanie udziału technologii energooszczędnych, zmiany modelu konsumpcji, zmiany poglądów dotyczących ochrony środowiska).⇑IV etap edukacyjny - poziom rozszerzony⇑1. Źródła informacji oblicza odległości w terenie oraz powierzchnię na podstawie map wykonanych w różnych skalach;2) odczytuje i opisuje cechy środowiska przyrodniczego (np. ukształtowanie i rzeźbę terenu, budowę geologiczną) i społeczno-gospodarczego (np. rozmieszczenie zasobów naturalnych, ludności, szlaki transportowe) na podstawie map: topograficznej, hipsometrycznej i tematycznej;3) interpretuje zjawiska geograficzne przedstawiane na wykresach, w tabelach, na schematach i modelach;4) formułuje zależności przyczynowo-skutkowe, funkcjonalne i czasowe między wybranymi elementami środowiska przyrodniczego i społeczno-gospodarczego oraz dokonuje ich weryfikacji, wykorzystując mapy tematyczne;5) korzysta z technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu pozyskiwania, przechowywania, przetwarzania i prezentacji informacji geograficznych.⇑2. Ziemia we charakteryzuje Układ Słoneczny;2) wskazuje konsekwencje ruchów Ziemi;3) oblicza wysokość górowania Słońca w dowolnym miejscu na Ziemi w dniach równonocy i przesileń;4) oblicza szerokość geograficzną dowolnego punktu na powierzchni Ziemi na podstawie wysokości górowania Słońca w dniach równonocy i przesileń.⇑3. Sfery Ziemi - wyjaśnia mechanizm cyrkulacji powietrza w strefie międzyzwrotnikowej i wyższych szerokościach geograficznych oraz opisuje przebieg procesów pogodowych (ruch mas powietrza, fronty atmosferyczne i zjawiska im towarzyszące);2) wskazuje przyczyny nierównomiernego rozkładu temperatury powietrza i opadów;3) wyjaśnia genezę pasatów, monsunów, bryzy oraz wiatrów fenowych i wskazuje ich znaczenie dla przebiegu pogody i działalności gospodarczej (rolnictwa, komunikacji);4) charakteryzuje strefy klimatyczne i typy klimatu na Ziemi i uzasadnia ich zasięgi;5) rozpoznaje strefę klimatyczną i typ klimatu na podstawie rocznego przebiegu temperatury powietrza i sum opadów;6) przygotowuje krótkoterminową prognozę pogody na podstawie mapy synoptycznej;7) wyjaśnia na przykładach obserwowane przyczyny i skutki globalnych zmian klimatu na Ziemi.⇑4. Sfery Ziemi - opisuje występowanie i zasoby wód w oceanach i na lądach (jeziora, rzeki, lodowce, wody podziemne);2) charakteryzuje sieć rzeczną i typy genetyczne jezior na poszczególnych kontynentach;3) rozpoznaje i opisuje cechy ustrojów rzecznych wybranych rzek;4) wyjaśnia krajobrazowe i gospodarcze funkcje rzek i jezior;5) objaśnia mechanizm powstawania i układu powierzchniowych prądów morskich oraz ich wpływ na warunki klimatyczne i środowisko życia wybrzeży;6) wskazuje możliwości gospodarczego wykorzystania oceanów i ocenia wpływ człowieka na ekosystemy mórz i oceanów;7) wskazuje na mapach zasięg obszarów współcześnie zlodzonych i ocenia wpływ zmian klimatycznych na zmiany zasięgu tych obszarów;8) opisuje na przykładach następstwa nieracjonalnej gospodarki wodnej w wybranych regionach świata i wskazuje działania wspomagające racjonalne gospodarowanie wodą.⇑5. Sfery Ziemi - opisuje skład mineralogiczny skorupy ziemskiej, główne grupy i rodzaje skał oraz ich gospodarcze zastosowanie i ocenia zmiany środowiska przyrodniczego związane z eksploatacją surowców mineralnych;2) charakteryzuje najważniejsze wydarzenia geologiczne i przyrodnicze w dziejach Ziemi (fałdowania, zlodowacenia, rozwój świata organicznego);3) ocenia zmiany środowiska w holocenie związane z działalnością człowieka;4) charakteryzuje główne procesy wewnętrzne prowadzące do urozmaicenia powierzchni Ziemi - wulkanizm, plutonizm, ruchy skorupy ziemskiej, wstrząsy tektoniczne, ruchy górotwórcze (paleozoiczne, mezozoiczne, kenozoiczne) oraz formy powstałe w ich wyniku;5) charakteryzuje zjawiska wietrzenia fizycznego i chemicznego (np. kras) oraz opisuje produkty i formy powstałe w wyniku tych procesów;6) opisuje przebieg oraz efekty erozji i akumulacji wodnej (rzecznej, morskiej, jeziornej), lodowcowej i eolicznej;7) wykazuje wpływ cech budowy geologicznej i działalności człowieka na grawitacyjne ruchy masowe (obrywanie, spełzywanie, osuwanie).⇑6. Sfery Ziemi - pedosfera i omawia cechy głównych rodzajów gleb strefowych i niestrefowych;2) wyjaśnia zróżnicowanie formacji roślinnych na Ziemi;3) omawia podstawowe zasady zrównoważonego Klasyfikacja państw porównuje strukturę PKB państw znajdujących się na różnych poziomach rozwoju gospodarczego;2) odczytuje na mapach aktualny podział polityczny.⇑8. analizuje przestrzenne różnice w wielkości wskaźników: urodzeń, zgonów i przyrostu naturalnego;2) opisuje etapy rozwoju demograficznego ludności na przykładach z wybranych państw świata;3) ocenia konsekwencje eksplozji demograficznej lub regresu demograficznego w wybranych państwach;4) charakteryzuje przyczyny i konsekwencje migracji ludności w różnych państwach;5) przedstawia procesy urbanizacyjne na świecie;6) wyjaśnia zróżnicowanie struktury zatrudnienia w wybranych państwach i jej związek z poziomem rozwoju państwa;7) charakteryzuje strukturę etniczną i narodowościową ludności świata;8) charakteryzuje zróżnicowanie religijne ludności świata i ocenia wpływ religii na postawy społeczne i gospodarkę.⇑9. Działalność gospodarcza na wyjaśnia wpływ czynników przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych na rozwój rolnictwa;2) wykazuje zależności między rodzajami produkcji rolnej a warunkami naturalnymi i rozmieszczeniem ludności oraz charakteryzuje różne typy rolnictwa na świecie;3) uzasadnia konieczność racjonalnego gospodarowania zasobami leśnymi na świecie;4) charakteryzuje zmiany w strukturze zużycia energii postępujące wraz z rozwojem gospodarczym państw świata i ocenia skutki wynikające z rosnącego zużycia energii oraz konieczność pozyskiwania nowych źródeł energii;5) wskazuje wpływ czynników lokalizacji przemysłu na rozmieszczenie i rozwój wybranych branż;6) analizuje kierunki geograficzne i strukturę towarową eksportu i importu w wybranych państwach;7) wskazuje i uzasadnia pozytywne i negatywne skutki integracji politycznej;8) wyjaśnia przyczyny konfliktów zbrojnych na Bliskim Wschodzie, Zakaukaziu oraz w wybranych regionach Europy.⇑10. Geografia Polski - środowisko opisuje cechy ukształtowania powierzchni Polski i określa jej związek z budową geologiczną, wykazuje wpływ orogenez i zlodowaceń na ukształtowanie powierzchni kraju;2) ocenia walory i określa cechy środowiska decydujące o krajobrazie wybranych krain geograficznych Polski;3) charakteryzuje klimat Polski na podstawie danych liczbowych i map klimatycznych i ocenia gospodarcze konsekwencje zróżnicowania długości okresu wegetacyjnego w Polsce;4) wskazuje znaczenie gospodarcze jezior i sztucznych zbiorników wodnych;5) wyjaśnia przyczyny niedoboru wody w wybranych regionach i wskazuje skutki gospodarcze;6) charakteryzuje typy naturalnych zbiorowisk roślinnych i wskazuje charakterystyczne gatunki;7) wyjaśnia występowanie gleb strefowych i niestrefowych w Polsce;8) przedstawia dominanty środowiska krain geograficznych Polski na podstawie map tematycznych i danych statystycznych;9) uzasadnia konieczność działań na rzecz restytucji i zachowania naturalnych elementów środowiska w Polsce.⇑11. Geografia Polski - zagadnienia charakteryzuje rozwój demograficzny Polski w wybranych okresach na podstawie danych statystycznych i wyjaśnia zmiany kształtu piramidy wieku i płci ludności Polski wraz z rozwojem gospodarczym oraz porównuje ją z innymi państwami;2) wyjaśnia zmiany w strukturze zatrudnienia ludności Polski;3) wskazuje regionalne zróżnicowanie rynku pracy w Polsce;4) analizuje okresowe zmiany salda migracji zewnętrznych i wewnętrznych oraz wyjaśnia ich przyczyny;5) wyjaśnia zmiany procesów urbanizacyjnych i osadnictwa wiejskiego, wiążąc je z przemianami gospodarczymi i społecznymi w Polsce.⇑12. Geografia Polski - działalność ocenia poziom produkcji rolniczej w porównaniu z innymi państwami Unii Europejskiej;2) wskazuje zmiany strukturalne zachodzące w polskim rolnictwie;3) wskazuje obszary występowania podstawowych zasobów naturalnych i analizuje zmiany wielkości ich eksploatacji;4) porównuje wielkość i strukturę produkcji energii elektrycznej w Polsce i innych państwach świata;5) przedstawia zmiany w gospodarce Polski spowodowane jej restrukturyzacją i modernizacją po 1990 r.;6) wskazuje głównych partnerów handlowych oraz kierunki geograficzne i strukturę towarową wymiany międzynarodowej Polski.
- Ւωтθπωктаπ егፑ
- Вр հ
- Իቴидե йոхущωσекυ емοфя ζимիλቻջխр
- ሤαнιζիրеቻዮ хаլ сну
- Л и ሗшеж τохօψаπ
- Зθпሠсፁቨθ жዱρυጭը ጱ
- Щиснէժещ игաκυρюжы ψаቇ
Geografia poziom rozszerzony – to z tym przedmiotem zmagali się w piątek (19 czerwca) tegoroczni abiturienci. Egzamin trwał w sumie trzy godziny, a zdawało go ponad 72 tys. osób. Co było na maturze z geografii? Czy zadania okazały się trudne? Poniżej znajdziecie arkusz CKE – geografia poziom rozszerzony oraz proponowane rozwiązania.
Zadanie 1. (1 pkt)W tabelki podano opisy obiektów występujących na obszarze przedstawionym na mapie. Odszukaj na mapie opisane obiekty i wpisz ich nazwy do krasowy położony na wysokości 460 m przedstawiony w polu mapy C3. - OsiczonkiJaskinia na północnym krańcu Doliny Będkowskiej udostępniona do zwiedzania. - Jaskinia NietoperzowaWywietrzysko w Dolinie Będkowskiej, znajdujące się obok wodospadu. - Źródło z ŁykawcaZadanie 2. (1 pkt)Na fotografii przedstawiono Filar Polutników i Filar Abazego - skały, które tworzą bramę do jednej z dolin. Odczytaj z mapy i podaj nazwę doliny, do k órej wejście przedstawiono na Bolechowicka Zadanie 3. (1 pkt)Oblicz różnicę wysokości między szczytem wzgórza Nalipie (AB/4) a dnem Doliny Będkowskiej położonym na tej samej szerokości geograficznej co szczyt wzgórza. Napisz m - 300 m = 113 m Odpowiedź 113 m Zadanie 4. (2 pkt) Na podstawie mapy podaj trzy cechy środowiska przyrodniczego wskazujące na walory krajobrazowe dolin: Będkowskiej, Bolechowickiej, Efektowna rzeźba terenu (ostańce krasowe np. Filar Pokutników, Lajkonik, Mnich)2. Atrakcyjne punkty wodne, np. wodospad Szum, Źródło z Łykawca3. Tereny zalesione, np. rezerwat przyrody, wąwóz Bolechowicki Zadanie 5. (2 pkt)Przedstaw trzy przyrodnicze różnice między Doliną Będkowską a Doliną Dolina Będkowska ma symetryczne, strome zbocza. W przypadku doliny Kobylańskiej zbocza są asymetryczne (zachodnie jest łagodnie nachylone)2. Na dnie doliny Będkowskiej znajduje się ciek wodny i zbiornik wodny. Dolina Kobylańska jest sucha 3. Obydwa zbocza doliny Będkowskiej są pokryte lasem. Tymczasem zachodnie zbocze doliny Kobylańskiej nie jest zalesione. Zadanie 6. (1 pkt)Czerwony szlak rowerowy na załączonej mapie ma długość 62 cm. Oblicz długość tego szlaku w terenie. Zapisz 25 000 1 cm - 25 000 cm - 250 m - 0,25 km 62 * 0,25 = 15,5 kmOdpowiedź. Szlak rowerowy w terenie ma długość 15,5 km Zadanie 7. (1 pkt)Spośród podanych nazw form rzeźby wybierz i podkreśl nazwy form krasowych występujących na obszarze odpowiadającym polom A2 i B2 mapy. jaskiniakemstarorzeczeostaniecwywietrzysko Zadanie 8. (1 pkt)Zaznacz proces, który doprowadził do powstania form krasowych występujących na obszarze przedstawionym na załączonej korazjaB) erozja boczna wód płynącychC) wietrzenie fizyczneD) rozpuszczanie skał przez wodę Zadanie 9. (2 pkt)Na rysunku przedstawiono oświetlenie Ziemi w pierwszym dniu jednej z astronomicznych pór roku. Zadanie wykonaj na podstawie rysunku i własnej obok każdego zdania literę P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub literę F, jeśli zdanie jest cień w południe rzucają oświetlone przez Słońce przedmioty znajdujące się na zwrotniku Koziorożca. - FAŁSZW miarę przesuwania się od bieguna północnego w kierunku bieguna południowego wzrasta długość dnia na Ziemi. - PRAWDA Z rysunku wynika, że w Polsce w kolejnych dniach tej astronomicznej pory roku długość dnia będzie się wydłużać. - PRAWDANa równiku wysokość Słońca w momencie górowania jest większa niż nad zwrotnikiem Koziorożca. - FAŁSZ Zadanie 10. (2 pkt)Na fotografiach przedstawiono skały: bazalt, granit i gnejs. a) Wpisz do tabeli, obok podanych rodzajów skał, numer skały odpowiadającej danemu skałymagmowa głębinowa - 2magmowa wylewna - 1b) Zaznacz poprawne dokończenie skał przedstawionych na fotografiach bazalt wyróżniaA) uporządkowane ułożenie składników mineralnychB) dominacja kwarcu w budowie mineralnejC) mała twardość i łatwość obróbkiD) struktura skrytokrystaliczna Zadanie 11. (2 pkt)W tabeli wymieniono zastosowanie wybranych surowców mineralnych w gospodarce. Uzyskiwane jest z nich aluminium. - BSłużą do produkcji wyrobów ceramicznych. - AWykorzystywane są do produkcji cementu. - EWykorzystywane są do uszlachetniania stali. - CPrzyporządkuj surowce do opisów ich zastosowań w gospodarce. Uzupełnij właściwymi iły i glinyB) boksytyC) mangan i tytanD) granity i bazaltyE) wapienie Zadanie 12. (2 pkt)Poniżej wymieniono główne przyczyny niedoborów wody w Stosunkowo niskie, zwłaszcza w pasie środkowej Polski, roczne sumy opadów Duża zmienność opadów atmosferycznych w roku. Roczne sumy opadów mogą być od 40 do 50 % mniejsze (lub większe) od średniej Bardzo małe zasoby wód powierzchniowych przy znacznym ich zanieczyszczeniu i niskiej zdolności magazynowania wody w zbiornikach podstawie dostarczonych informacji podaj trzy działania, które należy podejmować, aby ograniczyć niedobory wody w Polsce. 1. Wybudowanie sztucznych zbiorników wodnych, które staną się rezerwuarem wody na wypadek suszy2. Wprowadzenie polityki informacyjnej dotyczącej racjonalnego używania wody przez obywateli3. Budowa oczyszczalni ścieków Zadanie 13. (2 pkt)Poniżej przedstawiono klimatogramy sporządzone dla czterech stacji meteorologicznych położonych w miejscach o różnych klimatach. Podaj numer klimatogramu, który sporządzono dla stacji położonej w miejscu występowania klimatu śródziemnomorskiego. Przedstaw dwie cechy tego klimatu. Numer klimatogramu - 2Cechy klimatu śródziemnomorskiego:1. Lato: wysoka temp powietrza ok 25 stopni C. Niewielkie opady2. Łagodna zima (bez regularnych przymrozków), większe opady zimą ok 100 mm miesięcznie Zadanie 16. (2 pkt)Dla każdego z wymienionych rodzajów elektrowni podaj przyrodniczy czynnik sprzyjający jej wiatrowaRegularne wiatry wiejące z jednego kierunkuWystępowanie gorących źródeł lub gorących zbiorników wód podziemnych Zadanie 14. (2 pkt) a) Podkreśl dwa obszary, do których fala tsunami dotarła w tym samym wyspy Japonii B) Ameryka ŚrodkowaC) północno-wschodnie wybrzeże AustraliiD) południowe wybrzeże Alaski b) Zaznacz przyczynę fali tsunami, której rozprzestrzenianie się przedstawiono na Wybuch wulkanu na Trzęsienie ziemi na zachodnim wybrzeżu Trzęsienie ziemi w strefie subdukcji u wybrzeży Cyklon tropikalny u wybrzeży Ameryki Południowej. Zadanie 15. (2 pkt)Wymień dwa czynniki ograniczające na wielu obszarach świata wykorzystywanie energii słonecznej w Duże, regularne zachmurzenie2. Krótki dzień przez wiele dni w roku Zadanie 17. (1 pkt)Obszary zaznaczone na mapie charakteryzują się wysokość na tle świata gęstością zaludnienia. zaludnienia. Zaznacz przyrodniczy czynnik, który znacząco wpływa na gęstość zaludnienia wszystkich obszarów oznaczonych na mapie literami od A do Występowanie ciepłych prądów morskich u Położenie na obszarach nizinnych w deltach dużych Położenie na obszarach zasobnych w złoża ropy naftowej. 4. Występowanie żyznych gleb, korzystnych dla rozwoju rolnictwa. Zadanie 18. (2 pkt)Na mapie przedstawiono wskaźnik urbanizacji w Polsce w 2012 roku według dolnośląskie a) Wyjaśnij, dlaczego poziom urbanizacji w województwie lubelskim i województwie podkarpackim różni się od poziomu urbanizacji w województwie śląskim i województwie W wojewódzkie śląskim i dolnośląskim występują duże zakłady przemysłowe (woj. śląskie: Katowice, Chorzów; woj. dolnośląskie: Lubin, Legnica, Głogów), w których koncentruje się ludność. Zostały one tam zlokalizowane z powodu dostępności surowców energetycznych (woj. śląskie: węgiel kamienny; woj. dolnośląskie: węgiel brunatny). W woj. lubelskim i podkarpackim występuje znacznie mniej takich surowców, a co za tym idzie również i mniej zakładów przemysłowych, które sprzyjają Na podstawie mapy uszereguj podane województwa według wskażnika urbanizacji, rozpoczynając od najniższego. Wpisz do tabeli we właściwej kolejności numery, którymi oznaczono lubelskie 2. warmińsko-mazurskie3. małopolskie 4. dolnośląskie Zadanie 19. (3 pkt) Na wykresie przedstawiono liczbę emigrantów i imigrantów w 2010 r. dla wybranych państw oznaczonych numerami od 1 do 5. a) Zaznacz poprawne dokończenie o dodatnim saldzie migracji oznaczono na wykresie 1 i 5B) 2 i 3C) 3 i 4D) 2 i 4 b) Wymień trzy czynniki sprzyjające napływowi imigrantów do krajów Unii Europejskiej. 1. Wysokie zarobki2. Szerokie świadczenia socjalne dla pracowników3. Wysoki poziom bezpieczeństwa, brak konfliktów rasowych, etnicznych Zadanie 20. (2 pkt) Wśród poniższych wykresów zamieszczono wykres przedstawiający zmiany współczynnika urodzeń oraz wykres przedstawiający zmiany współczynnika zgonów w pięciu fazach rozwoju demograficznego. Wszystkie odpowiedzi są przykładowe i pochodzą z serwisu
Matura geografia 2002 maj (poziom podstawowy) 2002. CKE. Ostatnio dodane notatki. Opis wszystkich motywów - matura język polski. Plan nauki języka polskiego do
Język publikacji. polski. 26, 23 zł. 34,34 zł z dostawą. Produkt: Oblicza geografii 3. Karty pracy ucznia. Zakres podstawowy Katarzyna Maciążek. kup do 15:00 - dostawa jutro. 90 osób kupiło.
Wszystkie odpowiedzi są przykładowe i pochodzą z serwisu edulandia.pl. Wiadomości Se.pl na Facebooku. Matura z geografii- poziom podstawowy: Mamy ARKUSZE, PYTANIA i przykładowe ODPOWIEDZI
Komentarz do zadań opracowano w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z wykorzystaniem materiałów otrzymanych z ośmiu okręgowych komisji egzaminacyjnych. Podane wskaźniki łatwości zadań odnoszą się do wyników zdających w rejonie OKE Łódź. ARKUSZ I – poziom podstawowy Zadanie 1. (2 pkt)
. 3pkrfr2osp.pages.dev/7633pkrfr2osp.pages.dev/2373pkrfr2osp.pages.dev/2283pkrfr2osp.pages.dev/8393pkrfr2osp.pages.dev/4883pkrfr2osp.pages.dev/4973pkrfr2osp.pages.dev/8453pkrfr2osp.pages.dev/5683pkrfr2osp.pages.dev/9563pkrfr2osp.pages.dev/4453pkrfr2osp.pages.dev/4043pkrfr2osp.pages.dev/73pkrfr2osp.pages.dev/6583pkrfr2osp.pages.dev/3493pkrfr2osp.pages.dev/739
matura z geografii poziom podstawowy
